“Njeriu asht i dënuem me qenë i lirë; i dënuem, sepse s’asht krijue thjesht prej vetvedit, e megjithatë i lirë, sepse prej çastit që përplaset në kët botë, asht përgjegjës për gjithçka ban…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1744Giambattista Vico (1668-1744) - filozof, historian, orator dhe jurist italian ndër ma të mëdhenjtë.
1783Stendhal (Marie Henri Beyle) (1783-1842) - shkrimtar francez, autori i "Manastirit të Parmës" dhe "E kuqja dhe e zeza". Stendhal, u bashkohet Hygo, Flaubert, Maupassant, Balzak, Zolà, më të mëdhenjve romancierë të shek. XIX.
1832Édouard Manet (1832-1883) - piktor i njohur francez, i cili nuk pranoi të identifikohej me Impresionistët, e as të merrte pjesë në ekspozimet e tyre.
1921Silvio Gazzaniga (1921) - skulptor italian, ndër të tjera krijues i trofeve të kompeticioneve futbollistike si Kupa e Botës FIFA, Superkupa e Europës dhe e Europa League UEFA
1930Derek Walcott (1930) - poet dhe shkrimtar santalucias. Në 1992 merr Cmimin Nobel për letërsi, me veprat e tij poetike dhe teatrale në gjuhën angleze.
1936Dhimitër Anagnosti (1936) - regjizor ndër më të njohurit shqiptarë. Artist i Popullit - 1987, fitues i dy cmimeve Ndërkombtare 2005. U përfshi në Lëvizjen Demokratike, deputet ('91-'96)dhe Ministër i Kulturës ('92-'94).
Ngjarje
1793Rusia dhe Prusia - ndajnë mes tyre Poloninë.
1899Kuvendi i Pejës (23-29 janar) me përfaqësuesit e parisë dhe popullit të vilajetit të Kosovës, po edhe vilajeteve të Manastirit e Janinës. U shpall formimi i Lidhjes së Pejës me Kryetar Kuvendi dhe i Komitetit drejtues Haxhi Zekën.
1919Gazeta "Lidhja Kombëtare" botohet në shqip e frëngjisht nën drejtimin e Nikollë Ivanaj.
193717 eksponentë të regjimit komunist akuzohen në Moskë, se sipas nji plani të Trotskyt, kishin planifikuar rrëzimin e Stalinit. Shumica e tyre u pushkatuan.
2021Dita e 23 e vitit, kanë mbetur edhe 342 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1916Isa Boletini (1864-1916) - atdhetar, luftëtar, politikan dhe hero shqiptar, nji nga promotorët e lëvizjes për Pavarësinë e Shtetit Shqiptar. U vra pabesisht në pritë në Podgoricë të Malit të Zi. Figurë e shquar e kombit shqiptar.
1944Edvard Munch (1863-1944) - piktor simbolist norvegjez, pararendës i Ekspresionizmit, kryevepra e të cilit mbetet "Britma".
1989Salvador Dalí(Salvador Felipe Jacinto Dalí Domènech) (1904-1989) - artist, piktor surrealist, skulptor dhe skenograf spanjoll, nji nga piktorët më të mëdhenj modernistë të shek. të XX. Lindi dhe vdiq në Figueres të Katalonjës, ku edhe krijoi muzeun e tij më 1974, Teatri-Muze Gala Salvador Dalí.
2014Riz Ortolani(Riziero Ortolani)(1926-2014) - kompozitor i njohur italian, në veçanti për kollonat muzikore të filmave. Mbi 200 filma kanë firmën e tij të kollonave muzikore. Fitues i mjaft trofeve filmike.
2015Dedë Markagjoni(1921-2015) - pinjoll i Derës së Madhe Princore të Markagjonve të Mirditës, njeriu që pësoi 16 vite burg dhe 30 vite internim, simbol i fisnikut që s'u përkul përballë së Keqes së Diktaturës Komuniste.
1744Giambattista Vico (1668-1744) - filozof, historian, orator dhe jurist italian ndër ma të mëdhenjtë.
1783Stendhal (Marie Henri Beyle) (1783-1842) - shkrimtar francez, autori i "Manastirit të Parmës" dhe "E kuqja dhe e zeza". Stendhal, u bashkohet Hygo, Flaubert, Maupassant, Balzak, Zolà, më të mëdhenjve romancierë të shek. XIX.
1832Édouard Manet (1832-1883) - piktor i njohur francez, i cili nuk pranoi të identifikohej me Impresionistët, e as të merrte pjesë në ekspozimet e tyre.
1921Silvio Gazzaniga (1921) - skulptor italian, ndër të tjera krijues i trofeve të kompeticioneve futbollistike si Kupa e Botës FIFA, Superkupa e Europës dhe e Europa League UEFA
1930Derek Walcott (1930) - poet dhe shkrimtar santalucias. Në 1992 merr Cmimin Nobel për letërsi, me veprat e tij poetike dhe teatrale në gjuhën angleze.
1936Dhimitër Anagnosti (1936) - regjizor ndër më të njohurit shqiptarë. Artist i Popullit - 1987, fitues i dy cmimeve Ndërkombtare 2005. U përfshi në Lëvizjen Demokratike, deputet ('91-'96)dhe Ministër i Kulturës ('92-'94).
Ngjarje
1793Rusia dhe Prusia - ndajnë mes tyre Poloninë.
1899Kuvendi i Pejës (23-29 janar) me përfaqësuesit e parisë dhe popullit të vilajetit të Kosovës, po edhe vilajeteve të Manastirit e Janinës. U shpall formimi i Lidhjes së Pejës me Kryetar Kuvendi dhe i Komitetit drejtues Haxhi Zekën.
1919Gazeta "Lidhja Kombëtare" botohet në shqip e frëngjisht nën drejtimin e Nikollë Ivanaj.
193717 eksponentë të regjimit komunist akuzohen në Moskë, se sipas nji plani të Trotskyt, kishin planifikuar rrëzimin e Stalinit. Shumica e tyre u pushkatuan.
2021Dita e 23 e vitit, kanë mbetur edhe 342 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1916Isa Boletini (1864-1916) - atdhetar, luftëtar, politikan dhe hero shqiptar, nji nga promotorët e lëvizjes për Pavarësinë e Shtetit Shqiptar. U vra pabesisht në pritë në Podgoricë të Malit të Zi. Figurë e shquar e kombit shqiptar.
1944Edvard Munch (1863-1944) - piktor simbolist norvegjez, pararendës i Ekspresionizmit, kryevepra e të cilit mbetet "Britma".
1989Salvador Dalí(Salvador Felipe Jacinto Dalí Domènech) (1904-1989) - artist, piktor surrealist, skulptor dhe skenograf spanjoll, nji nga piktorët më të mëdhenj modernistë të shek. të XX. Lindi dhe vdiq në Figueres të Katalonjës, ku edhe krijoi muzeun e tij më 1974, Teatri-Muze Gala Salvador Dalí.
2014Riz Ortolani(Riziero Ortolani)(1926-2014) - kompozitor i njohur italian, në veçanti për kollonat muzikore të filmave. Mbi 200 filma kanë firmën e tij të kollonave muzikore. Fitues i mjaft trofeve filmike.
2015Dedë Markagjoni(1921-2015) - pinjoll i Derës së Madhe Princore të Markagjonve të Mirditës, njeriu që pësoi 16 vite burg dhe 30 vite internim, simbol i fisnikut që s'u përkul përballë së Keqes së Diktaturës Komuniste.
“Rreth Flamurit” – Emblemi Legjendar
Lazër Radi – 28 nëntor 1937
Ah, sikur Flamuri të mund t’fliste, do t’na tregonte legjendën e vet të madhe!
Por, lexues i dashur, vëreje… vëreje mirë e Lexo Me Teper.
Ndёrsa pёrgatis Veprёn e 9 e Lazёr Radit, “Publicistika 1934-1944”,
dhe merrem me shkrimet e botuara gjatё kёsaj periudhe nё shtyp,
u pёrballa me shkrime tё mahnitshёm pёr mёnyrёn dhe Lexo Me Teper.
“Fantazi satanike”
prej Lazër Radit
Buzëmbramje shtatori. Pluhuni diellor nisi të shkundej prej selvive të heshtuna, të cilat pingul naltësoheshin në drejtim të qiellit.
Pastaj ra mbramja. Ishulli, deti dhe selvitë heshtën. Natyra ra Lexo Me Teper.
I burgosuni dhe flutura (1937)
nga Lazër Radi
Ah i burgosun!
Njeri i shoqëruem prej errësinës dhe i rrethuem prej katër mureve të lagshtituna. A thue ç’ka mund t’i shkoi nëpër mend Lexo Me Teper.
Lazër Radi & Elez Braha
në vitet e rinisë së përbashkët
Kanga e Jetës nga Lazër Radi (1938)
I kushtohet shokut tim E. B. (Elez Braha)
I dashur shok!
Unë s’po të kuptoj. Nuk Lexo Me Teper.
Ironija e fatit (1937)
nga La-Di (pseudonim letrar i Lazër Radit)
Tetëdhjetë vite më parë, me 25 shtator 1937,
në gazetën “Shtypi” të Tiranës,
botohet kjo skicë letrare me tendenca sociale
e Lexo Me Teper.
“Një dhuratë e veçantë për Jozef Radin!
Një shkrim i babës së tij, i vitit 1936, te gazeta Normalisti,
kur ka qenë nxanës i Gjimnazit të Shkodrës…”
Agim Morina
“Andrrimi i nji kroni…”
nga Lexo Me Teper.
Nji delikatesë personale
mbi Mbretin dhe Mbretneshën e Shqiptarëve
nga Jozef Radi
Ky shkrim i Lazër Radit, asht botue në nji numër special të gazetës “Shtypi”…
Ishte fundprill i vitit 1938, kohë Lexo Me Teper.
Të gjithë njerëzit artista nga Lazër Radi (1937)
Lexues i dashtun, mos u zemro dhe mos më dëno aq randë për kët epitet t’arsyeshëm që po të nap.
Ah! Kjo jeta jonë Lexo Me Teper.
Për nji bashkëpunim shkrimtarësh nga Lazër Radi (1938)
75 vite ma parë, në gazetën Drita të Zoi Xoxes, Lazër Radi hedh idenë e nji klubi shkrimtarësh (Shoqni Letrare) dhe nji bashkpunimi Lexo Me Teper.
Gazeta – Fuqi publike nga Lazër Radi (1937- Pjesa e II )
Duhet shënuar dhe theksuar se Revolucioni Freng i dha gazetarisë, e cila u bë kryesisht politike, ndërgjegjen e fuqisë Lexo Me Teper.
Gazeta fuqi publike nga Lazër Radi (Pjesa e I)
Studime gazetarie – Pjesa e parë
Duke filluar nga artikulli i sotëm, po u japim këndonjësve tanë një pasqyrë sintetike të gazetarisë. Të Lexo Me Teper.