
Çfarë pasojash pati bashkimi Gjermanive në lidhje me pronat…
nga Mira Dine
Në vitet 1989-1990, gjatë “Rrëzimit të Murit të Berlinit” dhe procesit të “rimbashkimit të Gjermanisë”, u bënë negociata midis Bashkimit Sovjetik (Mihail Gorbaçov) dhe Gjermanisë Perëndimore (Helmut Kohl) për të lejuar bashkimin pa kushte të dy Gjermanive. Një nga çështjet delikate ishte “kompensimi për pronat e konfiskuara” nga regjimi komunist në Gjermaninë Lindore (DDR).
“Marrëveshja Gorbaçov-Kohl (1990) dhe Pronat e Konfiskuara”
1. “Kushtet e Rimbashkimit”:
Gjermania Perëndimore pranoi të “mos kërkonte kthimin e territoreve të humbura pas Luftës së Dytë Botërore” (si Silezia dhe Pomerania, të cilat iu dhanë Polonisë).
-Në këmbim, BRD (Gjermania Perëndimore) iu dha “kompensime financiare të mëdha” të drejtpërdrejta Sovjetikëve (rreth “12 miliardë DM”) dhe “një kredi prej 3 miliardë DM”.
2. “Çështja e Pronave Private”
-Nuk u bë marrëveshje e drejtpërdrejtë midis Gorbaçovit dhe Kohl për kthimin e pronave, pasoja e DDR-së.
-Sipas ligjit gjerman “Vermögensgesetz” (1990), pronat e konfiskuara nga komunistët në Lindje do të “riktheheshin tek pronarët origjinalë” ose kompensoheshin.
-Sovjetikët nuk u kundërshtuan, por nuk u angazhuan zyrtarisht në këtë proces, pasi ishte çështje e brendshme gjermane.
3.“Përjashtimi i Pronave Sovjetike në Gjermani”:
-Trupat sovjetike kishte “prona ushtarake” të gjera në DDR. Sipas marrëveshjes, ato u evakuuan pa kompensim (deri në vitin 1994).
“Pasojat për Shqipërinë?”
-Ky precedent tregon se “nuk ekziston një ligj ndërkombëtar që detyron shtetet komuniste të kthejnë pronat”.
-Në Shqipëri, “Ligji për Restitucionin (1993)” u bazua në vendime të brendshme, jo në presion të jashtëm.
Marrë nga Muri i FB, Mira Dine 26 mars 2025