Fati tragjik i një tragjediani. (Et’hem Haxhiademi) nga Miho Gjini Me rastin e 58-vjetorit të ndarjes nga jeta Ja që ndodh në jetë edhe kështu: që krijues të mëdhenj të një kombi, poliedrikë në shtrirje e të shkëlqyer në vlera, të kenë fatin më tragjik, ashtu sikundër qe edhe vepra […]
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1817Francesco De Sanctis (1817-1883) - shkrimtar, kritik letrar, politikan, filozof dhe Ministër. Nji ndër ma të mëdhenjtë kritikë të historisë së letërsisë italiane të shek. XIX.
1868Maksim Gorki(Aleksej Maksimoviç Peshkov) (1868-1936) - shkrimtar, dramaturg dhe studjues rus. Autor i romanit revolucionar "Nëna", i njohur në gjithë botën, po edhe përfaqësuesi më në zë i Realizmit Socialist.
1901Besim Zyma - (1901-1983)- mjek otorinolaringolog dhe profesor i shquar që studioi në Gjermani. Ndër themeluesit e kirurgjisë shqiptare.
1936Mario Vargas Llosa (1936) - shkrimtar, politikan, gazetar, eseist dhe profesor perujan, nji ndër romancierët ma të njohur të Amerikës Latine. Fitues i Cmimit Nobel për Letërsi në2010.
Ngjarje
1854Lufta e Krimesë: Mbretëria e Bashkuar dhe Franca i shpallin luftë Rusisë.
1930 Qyteteve Angora dhe Costantinopol u ndryshohen emrat respektivisht në Ankara dhe Istanbul.
1997Tragjedia e Otrantos - anija shqiptare Kateri i Radës me 120 persona në bord i qe afruar brigjeve të Otrantos në Itali, ku goditet me anijen luftarake italiane “Sibilla”. U mbytën 84 persona, mes të cilëve 46 gra dhe 38 fëmijë. 57 trupa u gjeten, ndërsa 27 rezultojnë të zhdukur.
2022Dita e 87 e vitit, kanë mbetur edhe 278 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1881Modest Petrovič Musorgskij (1839-1881) - kompozitor e muzikant rus i Periudhës Romantike. Vlen të përmendet që i përket Grupit të të Pestëve, të cilët krahas muzikës tradicionale, forcuan frymën nacionaliste ruse.
1885Marc Chagall (1887-1985) - piktor i njohur rus me shtetësi franceze dhe origjinë hebreje.
1941Virginia Woolf (1882-1941) - eseiste, shkrimtare dhe aktiviste britanike. E vlerësuar ndër figurat kryesore të letërsisë së shek. të XX.
1943Sergej Vasiljevič Rahmaninov (1873-1943) - kompozitor, pianist e drejtor orkestre. Rus me shtetësi amerikane, i cili bë një nga kompozitorët dhe pianistët më të mirë rusë të të gjitha kohrave.
1994Eugène Ionesco (1909-1994) - shkrimtar dhe dramaturg francez me origjine rumune.
1817Francesco De Sanctis (1817-1883) - shkrimtar, kritik letrar, politikan, filozof dhe Ministër. Nji ndër ma të mëdhenjtë kritikë të historisë së letërsisë italiane të shek. XIX.
1868Maksim Gorki(Aleksej Maksimoviç Peshkov) (1868-1936) - shkrimtar, dramaturg dhe studjues rus. Autor i romanit revolucionar "Nëna", i njohur në gjithë botën, po edhe përfaqësuesi më në zë i Realizmit Socialist.
1901Besim Zyma - (1901-1983)- mjek otorinolaringolog dhe profesor i shquar që studioi në Gjermani. Ndër themeluesit e kirurgjisë shqiptare.
1936Mario Vargas Llosa (1936) - shkrimtar, politikan, gazetar, eseist dhe profesor perujan, nji ndër romancierët ma të njohur të Amerikës Latine. Fitues i Cmimit Nobel për Letërsi në2010.
Ngjarje
1854Lufta e Krimesë: Mbretëria e Bashkuar dhe Franca i shpallin luftë Rusisë.
1930 Qyteteve Angora dhe Costantinopol u ndryshohen emrat respektivisht në Ankara dhe Istanbul.
1997Tragjedia e Otrantos - anija shqiptare Kateri i Radës me 120 persona në bord i qe afruar brigjeve të Otrantos në Itali, ku goditet me anijen luftarake italiane “Sibilla”. U mbytën 84 persona, mes të cilëve 46 gra dhe 38 fëmijë. 57 trupa u gjeten, ndërsa 27 rezultojnë të zhdukur.
2022Dita e 87 e vitit, kanë mbetur edhe 278 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1881Modest Petrovič Musorgskij (1839-1881) - kompozitor e muzikant rus i Periudhës Romantike. Vlen të përmendet që i përket Grupit të të Pestëve, të cilët krahas muzikës tradicionale, forcuan frymën nacionaliste ruse.
1885Marc Chagall (1887-1985) - piktor i njohur rus me shtetësi franceze dhe origjinë hebreje.
1941Virginia Woolf (1882-1941) - eseiste, shkrimtare dhe aktiviste britanike. E vlerësuar ndër figurat kryesore të letërsisë së shek. të XX.
1943Sergej Vasiljevič Rahmaninov (1873-1943) - kompozitor, pianist e drejtor orkestre. Rus me shtetësi amerikane, i cili bë një nga kompozitorët dhe pianistët më të mirë rusë të të gjitha kohrave.
1994Eugène Ionesco (1909-1994) - shkrimtar dhe dramaturg francez me origjine rumune.
Njerëz që e meritojnë të quhen “Njerëz”
nga Lek Mirakaj
Rreth veprës “Burgu i Spaçit” të disidentit Dine Dine
Pas librit “Mbi Varkën e Karontit”, dëshmi e arrestimit dhe hetuesisë, shkrimtari desident Dine Lexo Me Teper.
Edhe dy libra të Dine Dines…
nga Visar Zhiti -
Ishim bashkë në burgjet e Spaçit dhe të Qafë-Barit, ku me vite na shkatërronte robëria dhe puna e rëndë në minierat primitive Lexo Me Teper.
Përtej keqardhjes për atdheun tim…
nga Klodi Stralla
Po lexoj një libër me kujtime të një të burgosuri politik të diktaturës, aktualisht me banim në SHBA, që u lirua vetëm në marsin Lexo Me Teper.
Arratisja drejt lirisë…
ngjarje e vërtetë nga Agim Xh. Dëshnica
Ngjyrimet e vjeshtës shtriheshin në ultësira, ashtu si mjegullat e largëta zbardhnin përgjatë kreshtash e në maja malesh.
Ishin kohë të turbullta me lajme të frikshme. Lexo Me Teper.
Një realitet që e vërtetoi koha…
nga Kurt Kola
Shumë kohë përpara, kur isha në burgun e Burrelit, kam lexuar librin: Fiziologjia dhe psikologjia e femrës, e shkruar nga një fiziopsikolog Lexo Me Teper.
Letërsia e burgut, si letërsi kujtese, morali dhe qëndrese
Hasan Bajo bashkëbisedon me gazetarin e Diellit – Sokol Paja
Hasan Bajo, i përndjekur, i persekutuar dhe i burgosur prej regjimit komunist shqiptar Lexo Me Teper.
Në Burgun e Spaçit me Miqtë e gazetarëve mbas 35 vitesh
etyd nga Jozef Radi
kushtuar Xhelal Koprenckës, Vangjel Lezhos, Fadil Kokomanit
Jashtë bie shi, shumë shi…
Brenda një muzikë hyjnore të rinjsh të Lexo Me Teper.
Dokumente nga Burgu i Spaçit – 21 Maj 2020
nga Kastriot Dervishi
Dhoma e operativit në Spaç
Kjo është dhoma e punëtorit operativ të Sigurimit të Shtetit në Repartin Nr. 303 Spaç. Operativi Lexo Me Teper.
Lirime, ridënime, rikthime… dhe kujtime!
nga Maks Rakipaj
…Pas revoltës së ’73-it, ishte e vështirë për të burgosurit e ndershëm të liroheshin edhe pasi e kishin kryer dënimin. Kush nuk kishte Lexo Me Teper.
Spaçianët ….
nga Maks Rakipaj
Në muajin korrik 1979, më dërguan “me ngritje”
nga kampi i vdekjes së ngadaltë në Ballsh,
në kampin e çfarosjes në Spaç.
Në përvjetorin e arrestimit sjell Lexo Me Teper.
Sot si dje! Nesër si sot?
nga Kristaq Jorgo
“Lufta e klasave” – luftë e të paaftëve ndaj të aftëve ose uthulla dhe vaji
(Dialog i Mehmet Shehut me prof. Gjergj Komninon (1919-1996) Lexo Me Teper.
Spaç, 29 maj 2019
Spaç, 29 maj 2019 – Të Paharruar
Të nderuar zonja e zotërinj fisnikë ish të persekutuar,Instutiti i Studimeve të Krimeve dhe Pasojave të Komunizmit, në bashkëpunim me Ambasadën Lexo Me Teper.