Fati tragjik i një tragjediani. (Et’hem Haxhiademi) nga Miho Gjini Me rastin e 58-vjetorit të ndarjes nga jeta Ja që ndodh në jetë edhe kështu: që krijues të mëdhenj të një kombi, poliedrikë në shtrirje e të shkëlqyer në vlera, të kenë fatin më tragjik, ashtu sikundër qe edhe vepra […]
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1817Francesco De Sanctis (1817-1883) - shkrimtar, kritik letrar, politikan, filozof dhe Ministër. Nji ndër ma të mëdhenjtë kritikë të historisë së letërsisë italiane të shek. XIX.
1868Maksim Gorki(Aleksej Maksimoviç Peshkov) (1868-1936) - shkrimtar, dramaturg dhe studjues rus. Autor i romanit revolucionar "Nëna", i njohur në gjithë botën, po edhe përfaqësuesi më në zë i Realizmit Socialist.
1901Besim Zyma - (1901-1983)- mjek otorinolaringolog dhe profesor i shquar që studioi në Gjermani. Ndër themeluesit e kirurgjisë shqiptare.
1936Mario Vargas Llosa (1936) - shkrimtar, politikan, gazetar, eseist dhe profesor perujan, nji ndër romancierët ma të njohur të Amerikës Latine. Fitues i Cmimit Nobel për Letërsi në2010.
Ngjarje
1854Lufta e Krimesë: Mbretëria e Bashkuar dhe Franca i shpallin luftë Rusisë.
1930 Qyteteve Angora dhe Costantinopol u ndryshohen emrat respektivisht në Ankara dhe Istanbul.
1997Tragjedia e Otrantos - anija shqiptare Kateri i Radës me 120 persona në bord i qe afruar brigjeve të Otrantos në Itali, ku goditet me anijen luftarake italiane “Sibilla”. U mbytën 84 persona, mes të cilëve 46 gra dhe 38 fëmijë. 57 trupa u gjeten, ndërsa 27 rezultojnë të zhdukur.
2022Dita e 87 e vitit, kanë mbetur edhe 278 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1881Modest Petrovič Musorgskij (1839-1881) - kompozitor e muzikant rus i Periudhës Romantike. Vlen të përmendet që i përket Grupit të të Pestëve, të cilët krahas muzikës tradicionale, forcuan frymën nacionaliste ruse.
1885Marc Chagall (1887-1985) - piktor i njohur rus me shtetësi franceze dhe origjinë hebreje.
1941Virginia Woolf (1882-1941) - eseiste, shkrimtare dhe aktiviste britanike. E vlerësuar ndër figurat kryesore të letërsisë së shek. të XX.
1943Sergej Vasiljevič Rahmaninov (1873-1943) - kompozitor, pianist e drejtor orkestre. Rus me shtetësi amerikane, i cili bë një nga kompozitorët dhe pianistët më të mirë rusë të të gjitha kohrave.
1994Eugène Ionesco (1909-1994) - shkrimtar dhe dramaturg francez me origjine rumune.
1817Francesco De Sanctis (1817-1883) - shkrimtar, kritik letrar, politikan, filozof dhe Ministër. Nji ndër ma të mëdhenjtë kritikë të historisë së letërsisë italiane të shek. XIX.
1868Maksim Gorki(Aleksej Maksimoviç Peshkov) (1868-1936) - shkrimtar, dramaturg dhe studjues rus. Autor i romanit revolucionar "Nëna", i njohur në gjithë botën, po edhe përfaqësuesi më në zë i Realizmit Socialist.
1901Besim Zyma - (1901-1983)- mjek otorinolaringolog dhe profesor i shquar që studioi në Gjermani. Ndër themeluesit e kirurgjisë shqiptare.
1936Mario Vargas Llosa (1936) - shkrimtar, politikan, gazetar, eseist dhe profesor perujan, nji ndër romancierët ma të njohur të Amerikës Latine. Fitues i Cmimit Nobel për Letërsi në2010.
Ngjarje
1854Lufta e Krimesë: Mbretëria e Bashkuar dhe Franca i shpallin luftë Rusisë.
1930 Qyteteve Angora dhe Costantinopol u ndryshohen emrat respektivisht në Ankara dhe Istanbul.
1997Tragjedia e Otrantos - anija shqiptare Kateri i Radës me 120 persona në bord i qe afruar brigjeve të Otrantos në Itali, ku goditet me anijen luftarake italiane “Sibilla”. U mbytën 84 persona, mes të cilëve 46 gra dhe 38 fëmijë. 57 trupa u gjeten, ndërsa 27 rezultojnë të zhdukur.
2022Dita e 87 e vitit, kanë mbetur edhe 278 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1881Modest Petrovič Musorgskij (1839-1881) - kompozitor e muzikant rus i Periudhës Romantike. Vlen të përmendet që i përket Grupit të të Pestëve, të cilët krahas muzikës tradicionale, forcuan frymën nacionaliste ruse.
1885Marc Chagall (1887-1985) - piktor i njohur rus me shtetësi franceze dhe origjinë hebreje.
1941Virginia Woolf (1882-1941) - eseiste, shkrimtare dhe aktiviste britanike. E vlerësuar ndër figurat kryesore të letërsisë së shek. të XX.
1943Sergej Vasiljevič Rahmaninov (1873-1943) - kompozitor, pianist e drejtor orkestre. Rus me shtetësi amerikane, i cili bë një nga kompozitorët dhe pianistët më të mirë rusë të të gjitha kohrave.
1994Eugène Ionesco (1909-1994) - shkrimtar dhe dramaturg francez me origjine rumune.
Gjuha e njësuar nuk është tempull
nga Ullmar Qvick
Me ndrojtje po shkruaj këtë tekst, së pari jam i huaj dhe vetëm shërbetor modest i gjuhës shqipe, së dyti është koha e Lexo Me Teper.
Ujqit e pudrosur me miell…
nga Sadik Bejko
Ka një përrallë të ujqve që pudrosen me miell.
Këtë e dimë që nga fëmijëria, do të thoni. Po. Por unë e kam fjalën për Lexo Me Teper.
Pak fjalë për Tanushën e Epikës Legjendare
nga Sadik Bejko
“…E un Tanushen vetë e kom’ pa,
Kúr kem pasë besë me krajlí:
Gjâ mâ të mirë s’shef njeri nën kët diell?
Vet’lla e sajë Lexo Me Teper.
Në vend të hyrjes…
nga Sadik Bejko
libri i Emmy Krosit “Buzët lyej me ngjyrën e muzgut”
“Ne që kemi shpirt vdesim më shpesh”
Emily Dickinson
Nga Këlni ishim nisur në orën tetë/më tre në Hagen, patëm Lexo Me Teper.
Mitologjia romantike dhe sonetet e Filip Shirokës
nga Sadik Bejko
Filip Shiroka ka lindur më 3 gusht 1859 në Shkodër,
ka vdekur në Bejrut, më 14 nëntor 1935. Ishte inxhinier Lexo Me Teper.
“S’kam bërë kurrë ndonjë gjë të madhe për Shkodrën,
sepse s’e kam ndjerë veten të denjë…”
Shpëtim Kelmendi bisedon me Frederik Rreshpjen
Nëpër mjediset letrare shqiptare ka filluar të thuhet, por Lexo Me Teper.
Ditëlindje, me 20.02.1991
nga Sadik Bejko
20 shkurt 1991.
Gruaja, Elfrida, kishte ditëlindjen. Plot 40 vjeç.
Atë ditë ndoqëm në TV rënien dhe tërheqjen zvarrë nëpër rrugët e Tiranës të statujës së diktatorit. Lexo Me Teper.
Punë kjo që do b… por s’ta paguan asnjeri
nga Sadik Bejko
Shqiptarçe, tentimi për të arritur diçka me peshë, me peshë të rëndë, thuhet: kjo do bythë.
P.sh, dikur Universiteti ynë Lexo Me Teper.
Poezia e parë në gjuhën shqipe
nga nga Sadik Bejko
Poezia e parë në shqip është shkruar nga Lekë Matrënga
Lekë Matrënga, i njohur si Luca Matranga, ka lindur më 1567 në fshatin Lexo Me Teper.
Maks Velo (31 gusht 1935 – 7 maj 2020)
Opinione rreth Njeriut dhe Artistit
Liridon Mulaj
Unë nuk e kam njohur Maks Velon personalisht dhe pse çdo ditë kafenë e pasdites e Lexo Me Teper.
Luan Myftiu (1933-2019) –
si dhimbje në fjalët e atyrë që e njohën…
Luan Myftiu u shua… me dritë të ylltë… nga Visar Zhiti
Burrë i urtë dhe i ditur, i përvuajtur Lexo Me Teper.
Vendlindja e autorit
është kryeqyteti botëror i personazheve të tij letrarë
Intervistë me shkrimtarin Arbër Ahmetaj
“Forca e përshkrimit psikoanalitik na zhyt në një ekzistencë të mbyllur, ku fantazmat marrin formë, falë Lexo Me Teper.