Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
“Përtej harrimit” dhe përkthimi i “Shekspirit” të Hygoit,
si përpjekje në rimëkëmbjen historike të kujtesës së përbashkët
Ermira Godo (Xhomaqi) – New York, 27 maj 2023
Të dashur bashkëatdhetarë, vatranë, media, mësues, Lexo Me Teper.
Jeta dhe Vepra Poetike e Lazër Radit
nga Sali Bytyçi
Jeta e Lazer Radit
Lazër Radi ka lindur në Prizren më 29 janar 1916, dhe ishte i fundit i pesë fëmijëve të
Prend Çup Lexo Me Teper.
Antologji me 90 Poezi – Mark Simoni
Dhimbje dhe Mall – “Në raft të librave kërkomë!”
nga Mark Simoni
E si mund ta shprehë më bukur se me këto vargje, dëshirën e tij Lexo Me Teper.
Akademikët e Urrejtjes ose
Mjerim Intelektual i Nashove të rinj…
polemikë nga Jozef Radi
Kur një miku im më nisi linkun e shkrimit “Idhuj të Zgavërt” pata njëfarë hezitimi për lexim. Qysh Lexo Me Teper.
Mallakastra dhe Arianitët
nga Eduart Ruzhdi Aranitasi
1.
E shtrirë në ekstremin jugor të rajonit perëndimor të vendit, Mallakastra është një nga krahinat gjeografike dhe etnografike të Shqipërisë. E kufizuar në veri dhe Lexo Me Teper.
Agime Pipa, autorja e këtij shkrimi të kahershëm, të cilin ma kishte pru në të gjallë të saj me e botue në revistën “Arbëria”, sot na mungon prej 20 vitesh. Lexo Me Teper.
Sot Lazër Radi është 105 vjeç…
nga Jozef Radi
Sot Lazër Radi do të ishte 105 vjeç…
Nji fundjanar të dimnit të ashpër prizrenas, bash n’zemër të Luftës së Parë Botnore, kur Shqipnisë po shtyheshin Lexo Me Teper.
Lazër Radi – Intelektual i naltё, 46 vjet nёn diktaturё (1945-1991)
nga Lek Pervizi
Përkujtojmë Dr. Lazër Radin në 20 Vjetorin e largimit
S’ka dyshim qё ndёr qindrat e intelektualёve shqiptarё qё Lexo Me Teper.
Xhemal Farka,
heroi dhe intelektuali i heshtur tironas
nga Marsida T. Najdeni
Nuk e mbaj mend kur e kam hasur për herë të parë emrin e Xhemal Farkës, por duke qenë Lexo Me Teper.
Lamtumirë Profesor Kolec Topalli!
nga Begzad Baliu
E kam të vështirë të marr me mend ikjen tënde prej Shtergu!
Një vit më parë, tek po bisedonim në Prishtinë për lodhjen që ia Lexo Me Teper.
Si një udhëtim drite drejt së panjohurës -
“Përtej Harrimit” i Ermira Xhomaqit
Parathënie nga Jozef Radi
Mesazhet e pëcjella në rrëfimet e këtyre dramave dhe jehona e tyre
dalin nga kujtesa individuale dhe
kërkojnë Lexo Me Teper.
Për nji frymë të re letrare në Fakultetin e Letërsisë
nga shënimet e Dr. Lazër Radi (1916-1998)
Ndonëse në fillim të viteve ’90,
Dr. Lazër Radi i kishte kaluar të 75 Lexo Me Teper.