Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1803Ralph Waldo Emerson (1803-1882) - filozof, shkrimtar, esseist po edhe poet i njohur amerikan. Kritiku letrar Harold Bloom e vlerëson si "Figura Qendrore e Kulturës Amerikane".
1846Naim Frashëri (1846-1900) - poet, atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i Rilindjes Kombëtare. Pinjoll i Derës së njohur të Frashërllinjve, i cili hodhi bazat e poezisë shqipe gjatë Rilindjes po edhe të arsimit dhe kulturës shqiptare.
1887Padre Pio da Pietrelcina - Francesco Forgione (1887-1968) - prift dhe bamires katolik italian i Urdhnit dei Frati Minori - Cappuccini (OFM)
1917Ella Jane Fitzgerald (1917-1996) - e njohur edhe si Lady Ella e Zonja e Parë e Këngës - këngëtare e madhe amerikane, e vlerësuar si nji prej ma të mirave kangtare të muzikës jazz.
1942Pirro Kuqi (1942-2006) - poet dhe tregimtar. Mbas shkollës se mesme kreu nji kurs të lartë frëngjishte. U dënua për “agjitacion e propagandë", dhe iu hoq e drejta e botimit. Vdiq në skamje e vetmi në vitin 2006.
Ngjarje
2021Dita e 145 e vitit, kanë mbetur edhe 220 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1693Madame de La Fayette (1634-1693) - shkrimtare franceze, e konsideruar si paraprijse e romanit modern.
1963Mehdi bej Frashëri (1872-1963) - politikan, jurist, dipllomat, historian, shkrimtar e përkthyes. Firmëtar në Deklaratën e Pavarësisë, Kryeministër Reformator që solli frymë lirie në politikën shqiptare. U dallua për kulturën e tij politike, e në veçanti atë të së Drejtës Ndërkombëtare. Vdiq në emigrim në Romë.
1964Eqerem Bej Vlora (1885-1964) - njeri i politikës, diplomacisë, gazetarisë e publicistikës. Nji nga figurat më poliedrike të historisë shqiptare. Vdiq në Vjenë, po eshtrat e tij u kthyen në Atdhe mbas nji ezili 70 vjeçar. Autor i librit "Kujtime".
1977Jevgenija Solomona Ginzburg (1904-1977) - letrare dhe ruse, e cila pësoi 18 vite dënimi në Gulage.
1978Xhaferr Deva (1904-1978) - inxhinier pyjesh, sipërmarrës, nëpunës, poliglot, lektor, Ministër i Brendshëm i Shqipërisë (1944), veprimtar antikomunist Shqipëri dhe në mërgim. I njohur për mbrojtjen e Hebrenjve.
1803Ralph Waldo Emerson (1803-1882) - filozof, shkrimtar, esseist po edhe poet i njohur amerikan. Kritiku letrar Harold Bloom e vlerëson si "Figura Qendrore e Kulturës Amerikane".
1846Naim Frashëri (1846-1900) - poet, atdhetar, mendimtar dhe veprimtar i shquar i Rilindjes Kombëtare. Pinjoll i Derës së njohur të Frashërllinjve, i cili hodhi bazat e poezisë shqipe gjatë Rilindjes po edhe të arsimit dhe kulturës shqiptare.
1887Padre Pio da Pietrelcina - Francesco Forgione (1887-1968) - prift dhe bamires katolik italian i Urdhnit dei Frati Minori - Cappuccini (OFM)
1917Ella Jane Fitzgerald (1917-1996) - e njohur edhe si Lady Ella e Zonja e Parë e Këngës - këngëtare e madhe amerikane, e vlerësuar si nji prej ma të mirave kangtare të muzikës jazz.
1942Pirro Kuqi (1942-2006) - poet dhe tregimtar. Mbas shkollës se mesme kreu nji kurs të lartë frëngjishte. U dënua për “agjitacion e propagandë", dhe iu hoq e drejta e botimit. Vdiq në skamje e vetmi në vitin 2006.
Ngjarje
2021Dita e 145 e vitit, kanë mbetur edhe 220 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1693Madame de La Fayette (1634-1693) - shkrimtare franceze, e konsideruar si paraprijse e romanit modern.
1963Mehdi bej Frashëri (1872-1963) - politikan, jurist, dipllomat, historian, shkrimtar e përkthyes. Firmëtar në Deklaratën e Pavarësisë, Kryeministër Reformator që solli frymë lirie në politikën shqiptare. U dallua për kulturën e tij politike, e në veçanti atë të së Drejtës Ndërkombëtare. Vdiq në emigrim në Romë.
1964Eqerem Bej Vlora (1885-1964) - njeri i politikës, diplomacisë, gazetarisë e publicistikës. Nji nga figurat më poliedrike të historisë shqiptare. Vdiq në Vjenë, po eshtrat e tij u kthyen në Atdhe mbas nji ezili 70 vjeçar. Autor i librit "Kujtime".
1977Jevgenija Solomona Ginzburg (1904-1977) - letrare dhe ruse, e cila pësoi 18 vite dënimi në Gulage.
1978Xhaferr Deva (1904-1978) - inxhinier pyjesh, sipërmarrës, nëpunës, poliglot, lektor, Ministër i Brendshëm i Shqipërisë (1944), veprimtar antikomunist Shqipëri dhe në mërgim. I njohur për mbrojtjen e Hebrenjve.
Një lexim në Kujtesën e Mjegullës
nga Besnik Mustafaj
Libri me poezi “Kujtesa e Mjegullës” i Jozef Radit,
botuar nga Shtëpia Botuese “Liria”
.
Jozef Radi ka botuar sivjet përmbledhjen me poezi “Kujtesa e Mjegullës” Lexo Me Teper.
Gegnishtja asht nji pasuni e pakufi…
Dy pyetje nga Klara Buda
për shumë përgjigje nga Jozef Radi
Poezia juaj shkruhet në gegnisht. Kjo thjesht pse në këtë dialekt ju gjeni më shumë Lexo Me Teper.
Tue pritë Nanë Terezën (1991)
Poezi nga Jozef Radi
Dola me e pritë
njat grue të mpakun dhimbjesh,
pse bota e vogël kish mbetë
në sandallet e saj.
Dola me e pritë me zemër t’mbushun
rrugës Lexo Me Teper.
Kujtesa e Mjegullës – Jozef Radi (Tiranë 2000)
Cikel poetik me 12 poezi (1987-1994)
Ky cikël poetik asht shkëputë nga libri im “Kujtesa e Mjegullës”, botue në vitin 2000.
At kohë sapo Lexo Me Teper.
Jozef Radi,
poezia si çlirim nga makthi ekzistencial
dhe shpëtim nga hijet e ferrit
esse nga Hyqmet Hasko
“Atë e bir”, përgjatë një endjeje biblike, ku dhimbja, mungesa, trishtimi, kufizimi i Lexo Me Teper.
“Fletorja e Vjeshtës”, poezi, Jozef Radi – Albana Temali
Libra të autorëve shqiptare në shqip – 1105 lexime (albacenter.com)
“Fletorja e Vjeshtës”, poezi, Jozef Radi. Shtëpia botuese “Pakti”, Tirana, Albania, 2011. fq.134.
“Fletorja Lexo Me Teper.
Dhjetë poezi nga “Kujtesa e Mjegullës” Jozef Radi – RD
Apokalips
Bota po u përgatit kapelet
të mbeturve pa kokë…
Ndër arkivole pafund
monton gjithfarë hekurishtesh
e nëpër muzg ato shfaqen të frikshme
si autoblinda…
Në kët çmendinë Lexo Me Teper.
Të dalësh nga Mjegulla –
nga Visar Zhiti
Mbi librin “Kujtesa e Mjegullës” i Jozef Radit
(…edhe kur na ka munguar buka –
s’na ka munguar Poezia…visar zhiti)
Ta kundërshtosh fatin me Poezi!
T’i Lexo Me Teper.
Parathania e librit “Kujtesa e Mjegullës” –
nga Jozef Radi
“…Jozef Radi, i përket gjeneratës së atyne djemve e vajzave,
të lindun nën fatin e keq të prindërve të tyne,
po Lexo Me Teper.