Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
Një lirik në New York
Leka Ndoja – mbi poezinë e librit “Pa moshë”
të Artan Kafexhiut
Paraqitja para lexuesit e një autori të pjekur, tashmë i Diasporës, lëvrues i poezisë prej Lexo Me Teper.
Bashkëkohësia dhe Literatura e Diasporës
Intervistë e Leka Ndojës për gazetarin Ben Andoni
1.Mendoni se studimi i letërsisë së diasporës do të dimensionojë ndryshe letërsinë shqiptare?
Studimi i letërsisë së diasporës si komponente e Lexo Me Teper.
Eugenio Montale -
Nga libri Eshtra sepiesh – Pakti 2008
Limonat
Ndigjomë, poetët laureatë
përsillen vetëm ndër bimësitë
me emra pak të njohur: bushe ligustra a dashtra.
Unë, për vete, dashuroj rrugët që të nxjerrin
ndër hendeqe Lexo Me Teper.
Lazër Radi në ditëlindjen e 106…
nga Leka Ndoja
Çfarë do pretendonte Lazër Radi në ditëlindjen e tij: kujtimin e emrit të mirë, vlerësimin e veprës, travajet e jetës së tij apo Lexo Me Teper.
Nji yll që shuhej mes njerëzve të dashtun…
kujtim nga Leka Ndoja
Lazër Radi, disa ditë përpara se të mbyllte sytë, përmes nuses së nipit, Tefta Radit më kishte thirrur ta takoja, Lexo Me Teper.
“55 poezi nga Charles Bukowski” – në shqip nga Jozef Radi
Para pak ditësh ka dalë prej shtypit, libri “55 poezi nga Charles Bukowski”
“55 Poezi” asht pjesë e nji kolane që Lexo Me Teper.
Betlehemi e poetit Jozef Radi
nga Leka Ndoja
Libri poetik i Jozef Radi “Fletorja e Vjeshtës” është libri i pjekurisë artistike të autorit të përmbledhjeve “Muret e Muzgut” 1993 dhe “Kujtesa Lexo Me Teper.
Eugenio Montale (12 tetor 1896 – 12 shtator 1981)
Përcjellë e përkthyer nga Maks Rakipaj
12 tetori është data e lindjes së Euxhenio Montale-s, poet dhe shkrimtar i njohur italian. Shkollën e Lexo Me Teper.
Ungaretti – Jeta e nji njeriu
nga Isak Ahmeti
Këto ditë ka dalë në dritë vepra e plotë: “Jeta e një Njeriu”, e Giuseppe Ungarettit në përkthimin shqip nga Jozef Radi. Kjo Lexo Me Teper.
Pipa një idealist, demokrat e antikomunist i bindun, një disident*
nga Anton Çefa
Kujtojmë Arshi Pipën në 100-vjetorin e lindjes
Bir i një familjeje dinjitoze për ideale e virtyte atdhetare dhe krenare për Lexo Me Teper.
Dekodimi i vonë i “hermetizmit” të Zorbës,
një humbje për letërsinë shqipe
nga Emi Krosi
Çfarë është e bukura?! Gjithmonë kam pyetur vetes, sidomos në art. E bukura nuk është vetë, Lexo Me Teper.
Përzgjedhje dhe paraqitje dinjitoze
e poetëve qё aq mrekullueshëm i kёnduan dashurisё
nga Gëzim Baruti
Mbi përkthimin e Jozef Radit, titulluar
“Veç mundem me të dashtë njashtu siç je…”
.
Muaj më parë u Lexo Me Teper.