Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
Pse kryehetuesi i regjimit mbron Kadarenë?
Intervista e plotë e Fatos Lubonjës
Z. Lubonja, duke qenë se ju keni qenë kritik për mënyrën si janë trajtuar dëshmitë dhe dokumentet e së kaluarës Lexo Me Teper.
Rosa
tregim nga Muçi Xhepa
Maja e shpatës. Diktatura kishte shpatë me majë kundër popullit të saj. Pesëqind vjet Perandoria Osmane, me shpatë gjysmëhëne, nuk kishte prerë aq koka sa preu për Lexo Me Teper.
“Mos më qëlloni!” –
fjalët e fundit të Ramize Gjebreas, ‘shoqes’ së Nexhmije Hoxhës
Ramize Gjebrea (20 prill 1923 – 6 Mars 1944) –
mbasi mbaroi Institutin “Nana Mbretneshë” u aktivizua Lexo Me Teper.
“Nexhmije Hoxhën e mbajtëm 7 vjet në shtëpi,
ajo na la 47 vjet në burgje e internime, 7 vllezër e motra”
nga Dashnor Kaloçi
Dëshmia e rrallë Tomorr Dostit
djalit të ish-kreut të Lexo Me Teper.
“Asnjë lëshim, mos e nënvleftësoni se…”
ja shënimi i Ramiz Alisë që çoi në burg Visar Zhitin
nga Dashnor Kaloçi -
Ashtu siç kemi parë dhe në mjaft dokumente të tjera Lexo Me Teper.
Ushtima e një pamfleti të pabotuar
kujtime nga Zija Shkodra
(Albanologjia në litarin e xhelatëve
ose gjyqi i Universitetit të Tiranës
kundra disa intelektualëve, më 1967)
.
28 vjet më parë, kur flitej me Lexo Me Teper.
Kujtime për Profesor Eqrem Çabej
nga Thanas L. Gjika
(Plotësuar me rastin e 110-vjetorit të lindjes së tij)
Ndjehem fatlumtur që kam pasur rastin të njihja nga afër profesorin Eqrem Çabej, personin tek Lexo Me Teper.
Tragjedia e “mendjeve te mbylluna”
nga Prof. Sami Repishti
Në kujtimet e tij, historiani i ndjerë Arben Puto tregon se gjatë demonstratave studenteske të 8 Dhjetorit 1990, në nji vizitë tek e Lexo Me Teper.
Si u krijuan dhe si funksionuan kampet e internimit
në diktaturën komuniste në Shqipëri
nga Lek Pervizi
I dashun Nini,
E di që merresh shumë me këto shkrime, dhe ban mirë.
Prandaj Lexo Me Teper.
Vendimi i Manush Myftiut me 1966:
Do internojmë nga Tirana 272 familje
nga Iv Kaloçi
Sot ekskluzivisht në “Gazeta Shqiptare” po publikojmë të plota, faksimilet e një dokumenti origjinal të Komitetit Qendror Lexo Me Teper.
Muharrem Bajraktari,
shembull i rezistencës kundër fashizmit dhe komunizmit*
nga Sejdi Peka
Me 26 Gusht të vitit 1946, në kulmin e terrorit komunist në Shqipëri dhe sidomos në atë verilindore, një grup Lexo Me Teper.
Ndue Marashi – Bir i Dukagjinit
nga Ndoc Selimi
“Ora e tij punonte
në krahun e dashurisë humane”
-Kam ardhë me takue djalin para se të niset me pushime në Vlorë – Lexo Me Teper.