Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
Mbyllja si Parathënie e Gegnishtes fatkeqe
nga Klajd Kapinova
(Dhuna ndaj gegnishtes nga koha e Perandorisë Xhihadiste Islame Otomane deri më sot)
“Mbrojtësi i rrejshëm të lëshon në kurth. Me ose pa dashje, Lexo Me Teper.
Kur Idhujt Zgavrohen
nga Visar Zhiti
(Po flasim për zgavrën në letrat tona…)
Shkrimtari Ardian Vehbiu nxori në revistën “Peizazhe të Fjalës” shkrimin e radhës, në 21 korrik 2002, me titullin metaforik “Idhuj Lexo Me Teper.
Qazim Mulleti – Prefekt i Tiranes
Studenti me Medalje të Artë, që njihte 8 gjuhë të huaja,
nacionalisti Qazim Mulleti (1893-1956)
nga Klajd Kapinova
“Unë nuk e kam parë kurrë të ashtuquajterën komedi “Prefekti”. Lexo Me Teper.
Një foto… dhe disa rreshta për Profesor Ramadan Sokoli
nga Qerim Vrioni
Profesor Ramadan Sokoli, miku im i vyer, në vizitat e shpeshta që i bëja në shtëpinë ku banonte (kati Lexo Me Teper.
Përshëndetje Jozef,
Po të dërgoj një shkrim-studim për Poetin Lasgush Poradeci.
Sa kohë kam ushtruar mësuesinë s’kam mundur të komentoja
e të bashkëbisedoja lirshëm me nxënësit, sidomos për ngjarjet e Veriut.
Kryengritja Lexo Me Teper.
Shkrimtari dhe turma
nga Myftar Gjana
“Drita e publikut errëson gjithçka” (Heideger)
Një ese që më ka pasë bërë përshtypje.
Qofsh i parajsës, miku ynë, poeti dhe intelektuali Myftar Gjana,
ndër drejtuesit e lëvizjes studentore Lexo Me Teper.
Pashko Gjeçi, shqipëruesi i monumenteve të letërsisë,
nga Albert Vataj
100 vite nga lindja e shqiperuesit te madh
Pashko Gjeçi,
shqipëruesi i monumenteve të letërsisë,
njeriu i përkorë që na grish sot ndërmendjen
.
Sot Lexo Me Teper.
Profesor Hasan Lekaj
Profesor Hasan Lekaj,
shembull i letërsisë shqiptare, ballkanike dhe europiane
nga Engjëll Zerdelia*
Në vjeshtën e bukur të vitit 1978, fillova studimet e larta, në degën e preferuar të Lexo Me Teper.
Kompozitori i madh Prenk Jakova
Nisur nga këto strese që iu paraqitën, më 16 shtator të vitit 1969,
kompozitori i famshëm Prenk Jakova, i dha fund jetës së tij në mënyrë Lexo Me Teper.
Mosnjohja e Vetvetes
nga Kapllan Resuli (botuar ARS – 30 Qershor 2002)
Është për të ardhur keq se emigrantët,
megjithqë nuk kishin pas zverkut as thundrën e hekurt,
asgjë nga ato që Lexo Me Teper.
Viktimizimi i sforcuar i Kadaresë
nga Çelo Hoxha
Diktatura komuniste shqiptare – si gjithë diktaturat – kishte dy fytyra: njërën për publikun, tjetrën për elitën sunduese. Të dyja të krijuara përmes Lexo Me Teper.
Biografia e fshehur e delegatëve
të Kongresit të Drejtshkrimit të vitit 1972
nga Kastriot Myftaraj
Krijimi i gjuhës letrare të njësuar shqipe me Kongresin e Drejtshkrimit të vitit 1972, ishte natyrisht Lexo Me Teper.