Periudha e shkollave të Ernest Koliqit në Kosovë Raport i CIA-s i vitit 1953 (Pjesë nga një raport i vitit 1953 për Agjencinë Qendrore të Inteligjencës (CIA), me temën “Pakica shqiptare në Jugosllavi”) “Pas tridhjetë vjetësh robërie, grupet e mësuesve dhe të misionarëve vullnetarë që u dërguan në Kosovë nga […]
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1867John Galsworthy (1867-1933) - romancier dhe dramaturg i njohur anglez. Fitues i Çmimit Nobel për letërsi, për vitin 1932.
1914Sterjo Spasse (1914-1989) - shkrimtar i njohur shqiptar, i cili e nisi karrierën e tij suksesshëm në Vitet '30, dhe vazhdoi edhe gjatë gjithë periudhës së Realizmit Socialist.
1914Sulejman Lleshi (1914-1947) - nacionalist dhe dijetar tiranas. Studioi për veterinari dhe drejtësi, dhe kontribuoi për hapjen e shkollave në Kosovë gjatë L2B. U pushkatua nga komunistët më 1944 i ati, dhe më 1947 ai vetë. "Nderi i Kombit".
1916Gaspër Pali (1916-1942) - djalosh shkodran i apasionuar mbas muzikës, instrumentist dhe poet mjaft delikat, i konsideruar edhe: "Pionier i poezisë moderne shqipe." Vdiq krejt i ri prej tuberkulozit.
1938Rinush Idrizi (1938-2008)- poet, studiues dhe kritik i letrave shqipe, i njohur me studimet mbi Migjenin dhe Ndre Mjedën. I ndëshkuar nga regjimi, vetëm mbas viteve '90, mundi të botojë disa nga veprat e tij. Vdiq në Amerikë.
Ngjarje
1980Lech Wałęsa(1943) - udhëheq grevën e Solidarnosc-it në Gdańsk, Poloni. I pari rebelim antikomunist në Lindje.
2021Dita e 226 e vitit, kanë mbetur edhe 139 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1956Bertolt Brecht(Eugen Berthold Friedrich Brecht)(1898-1956) - dramaturg, poet dhe regjizor teatral gjerman, ndër ma të njohurit e shekullit të XX.
1983Musine Kokalari (1917-1983) - intelektuale, humaniste, shkrimtare (e Para Shkrimtare Shqiptare), politikane, kundërshtare e hapur e regjimit dhe diktatorit komunist. Jetoi 39 vite në burgje dhe kampe interrnime humbëtirave dhe vdiq e vetmuar... e dhunuar edhe ne vdekjen e saj. Vetem 10 vite mbas vdekjes, në 1993, iu dha titulli “Martire i Demokracisë”.
1988Enzo Ferrari (1898-1988) - inxhinjer, sipërmarrës dhe pilot italian garash: Themelues i makinës së markës Ferrari (Kali Kacavjerres).
1994Elias Canetti(1905-1994) - shkrimtar, esseist dhe mendimtar bullgar me shtetësi angleze. Fitues i çmimit Nobel për letërsi, për vitin 1981.
2004Czesław Miłosz (1911-2004) - poet dhe eseist polak, vargjet e të cilit u recituan gjatë periudhës "Solidarnost".
1867John Galsworthy (1867-1933) - romancier dhe dramaturg i njohur anglez. Fitues i Çmimit Nobel për letërsi, për vitin 1932.
1914Sterjo Spasse (1914-1989) - shkrimtar i njohur shqiptar, i cili e nisi karrierën e tij suksesshëm në Vitet '30, dhe vazhdoi edhe gjatë gjithë periudhës së Realizmit Socialist.
1914Sulejman Lleshi (1914-1947) - nacionalist dhe dijetar tiranas. Studioi për veterinari dhe drejtësi, dhe kontribuoi për hapjen e shkollave në Kosovë gjatë L2B. U pushkatua nga komunistët më 1944 i ati, dhe më 1947 ai vetë. "Nderi i Kombit".
1916Gaspër Pali (1916-1942) - djalosh shkodran i apasionuar mbas muzikës, instrumentist dhe poet mjaft delikat, i konsideruar edhe: "Pionier i poezisë moderne shqipe." Vdiq krejt i ri prej tuberkulozit.
1938Rinush Idrizi (1938-2008)- poet, studiues dhe kritik i letrave shqipe, i njohur me studimet mbi Migjenin dhe Ndre Mjedën. I ndëshkuar nga regjimi, vetëm mbas viteve '90, mundi të botojë disa nga veprat e tij. Vdiq në Amerikë.
Ngjarje
1980Lech Wałęsa(1943) - udhëheq grevën e Solidarnosc-it në Gdańsk, Poloni. I pari rebelim antikomunist në Lindje.
2021Dita e 226 e vitit, kanë mbetur edhe 139 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1956Bertolt Brecht(Eugen Berthold Friedrich Brecht)(1898-1956) - dramaturg, poet dhe regjizor teatral gjerman, ndër ma të njohurit e shekullit të XX.
1983Musine Kokalari (1917-1983) - intelektuale, humaniste, shkrimtare (e Para Shkrimtare Shqiptare), politikane, kundërshtare e hapur e regjimit dhe diktatorit komunist. Jetoi 39 vite në burgje dhe kampe interrnime humbëtirave dhe vdiq e vetmuar... e dhunuar edhe ne vdekjen e saj. Vetem 10 vite mbas vdekjes, në 1993, iu dha titulli “Martire i Demokracisë”.
1988Enzo Ferrari (1898-1988) - inxhinjer, sipërmarrës dhe pilot italian garash: Themelues i makinës së markës Ferrari (Kali Kacavjerres).
1994Elias Canetti(1905-1994) - shkrimtar, esseist dhe mendimtar bullgar me shtetësi angleze. Fitues i çmimit Nobel për letërsi, për vitin 1981.
2004Czesław Miłosz (1911-2004) - poet dhe eseist polak, vargjet e të cilit u recituan gjatë periudhës "Solidarnost".
Abedin Preza, Islam Spahiu dhe Uran Kostreci
nga Lekë Tasi
Reagimi ndaj së sotmes vulgare merr fuqi brenda nesh sa herë e jashtmja merr intensitete edhe më të larta bezdie. Duke mos Lexo Me Teper.
“Vrasja e një artisti”
nga Leon Lekaj
Koha para arrestimit
Sapo isha kthyer nga ishulli i Sazanit, ku kreva shërbimin ushtarak. Isha vetëm 24 vjeç, i mbushur me ëndrra, prej të cilave, shpesh Lexo Me Teper.
Atje ku poetët vriten – Osip Mandelstam
nga Artan Kafexhiu
Fjalët e poetit tingëllojnë profetike përhera. Ai e dinte me siguri, se do të vinte një ditë edhe radha e tij. Madje Lexo Me Teper.
Lazër Radi – ky Mjeshtër i Dhimbjes
nga Kazanova Aliaj
(Refleksion mbi poezinë “Mos ma trazoni vetminë”)
Asnjë lexues i vërtetë, nuk mund të mos ndalet e të lexojë krijimet e z. Lazër Lexo Me Teper.
Letërsia e burgut, si letërsi kujtese, morali dhe qëndrese
Hasan Bajo bashkëbisedon me gazetarin e Diellit – Sokol Paja
Hasan Bajo, i përndjekur, i persekutuar dhe i burgosur prej regjimit komunist shqiptar Lexo Me Teper.
Përtej “maskës së socrealizmit”, në poezinë e Robert Priftit
studim nga Emi Krosi
“Kush do ta bëjë nëse ti nuk e bën? Kur do ta bësh nëse tani nuk e bën?”, thotë Lexo Me Teper.
“Mos qofshim kurrë kujtim për njeni-tjetrin…!”
Nina Bogdanoviç i shkruen Martin Camaj, per dashninë 1951
Këto letra i drejtoheshin Martin Camajt në vitin 1951 prej nji vajze të re beogradase, e cila Lexo Me Teper.
“Dekonstruktimi” oruellian i diktaturave, si kumt gjithëkohor
nga Emi Krosi
(Shёnime tё shpejta mbi romanin “15 ditё prilli” tё Anissa Markarian)
Në tejqyrën e realitetit të ngarkuar me “tymnajë mjegullore”, çdokush përpiqet Lexo Me Teper.
Qasja botёkuptimore e Havzi Nelёs
nga Alfred Nela
Sistemi i ndёshkimeve i ndёrtuar nё periudhёn e komunizmit, ishte njё ndёr mё mizorёt pёr sa u pёrket formave dhe mёnyrave tё dёnimit. Hierarkia Lexo Me Teper.
Luan Myftiu – Ballisti i fundit
nga Namir Lapardhaja
Me 2 shkurt 2017,
Luan Myftiu mbushi plot 84 vjeç.
Prej vitesh ai jeton ne Tiranë,
i tërhequr nga aktiviteti publik,
sigurisht i Lexo Me Teper.
Stalini, Mozarti dhe Maria Judina (Pjesa e Pestë)
(poemë nga Jevrem Berkoviç)
Përktheu Lazër Radi – 1989
Polina Semionova Zhjemçushina,
për së dyti midis të gjallëve
Polina
Semionova
Zhjemçushina
qe nji rast i jashtzakontë
ajo ishte bashkëshorte,
nanë,
ministre e Industrisë Lexo Me Teper.
Fantastika –
si arratisje nga antivlerat, te Trebeshina
nga dr. Belfjore Qose
Periudhat e rëndësishme historike
lënë gjurmët e tyre
jo vetëm në historinë e një kombi apo shteti,
por mbi të gjitha në Lexo Me Teper.