![Lea Ypi](https://www.radiandradi.com/wp-content/uploads/2021/11/202144-Encounter-Ypi-1038x778.jpg-copia-300x249.jpg)
Një përsiatje ndryshe…
nga Artan Kafexhiu
Qëlloi që këto kohët e fundit me rastin e Panairit të Librit, Tiranë 2021, ndër postimet e shumta në FB, nxirrte kokën një emër, Lea Ypi.
Mësova se ishte një trashëgimtare e një figure të dikurshme në fillimet e shtetit shqiptar, Xhafer Ypit, e deri në pushtimin e Shqipërisë nga Italia, fakt i mbajtur i fshehtë prej saj nga familjarët e saj, e që ajo vetë, e kishte mësuar vetëm pas ndryshimeve demokratike në Shqipëri.
Unë vetë jam rritur në një familje, ku biografia ka qënë tabu, e për të gjithë njerëzit e rrethit ishte një lloj sekreti familjar. Por që i vogël, unë e dija me saktësi biografinë e familjes time, një e pathënë, që ndërkohë më bënte krenar, e të ndërgjegjshëm se si duhet të sillesha në rrethana të tilla. Si të thuash, bëja një jetë dyfish, ku përditë më duhej të zhvilloja e perfeksionoja aftësitë e “doublespeak”, tepër i kujdesshëm të maskoja opinionet dhe mendimet e vërteta. Ky fakt, ndërkohë që ishte një “handicap” social-politik, kishte avantazhet e veta, sepse kishte zhvilluar tek unë një lloj shqise të re, vështrimin e mendimin kritik për botën që më rrethonte.
Lexova artikullin me poshtë, i cili më la “speachless”, siç mund të shprehesh në raste, kur befasimi është vërtetë i jashtëzakonshëm, përtej çdo pritshmërije, në lidhje me protagonizmin e kësaj figure të re intelektuale të diasporës shqiptare; e cila flet gjashtë gjuhë, përfshirë edhe anglishten, si lektore universiteti. Kërkova në Youtube, e gjetkë, të gjeja segmente rreth botëkuptimin të saj, të përgatitjes së saj intelektuale dhe akademike. Gjeta diçka, që përforcoi idetë e artikullit në linkun e mëposhtëm.
Me duket krejt bindës argumenti i saj, rreth injorancën që kishte ajo mbi “background-in” familjar. Xhafer Ypin; ajo me të vërtetë s’e kishte simpatizuar asnjëherë atë si figurë, pavarsisht se në padije, ka trashëguar një pjesë domethënëse të geneve të tij.
Po ju le të gjykoni vetë (atë që është i interesuar) mbi kredencialet e saj. Artikulli është një prezantim elokuent, se ku qëndron politikisht e intelektualisht kjo pinjolle Ypi.
Marre nga Muri i FB i Artan Kafexhiut, 24 nëntor 2021
Shkrimi në fjalë: https://www.newstatesman.com/encounter/2021/11/lea-ypi-the-freedom-that-liberalism-brought-was-only-for-some-people