Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Ngjarje
1979 Ish-presidenti i Ugandës, tirani Idi Amin (1925-2003), gjen strehim në Libi.
1989Qeveria e Kinës largon me tanke protestuesit nga Sheshi “Tienanmen”, mbas shtatë javësh okupim.
1999 Qeveria e Slobodan Milosheviçit pranon Planin Ndërkombëtar të paqes për Kosovën. NATO-ja shpall se bombardimet ajrore do të vazhdojnë derisa ushtria serbe të tërhiqet nga Kosova.
2008Vaclav Havel e Joachim Gauck i bëjnë thirrje Europës t'i dënojë Krimet e Komunizmit.
2022Dita e 154 e vitit, kanë mbetur edhe 211 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1875Georges Bizet (1838-1875) - kompozitor i famshëm romantik francez i njohur si autor i operas"Carmen".
1899Johan Shtraus i Ri (1825-1899) - kompozitori i madh i cili, që vazhdoi veprën e familjes së tij. Krijoi mjaft vepra muzikore, ku spikasin të gjitha llojet e vallëzimit.
1924Franz Kafka (1883-1924) - shkrimtar i historive të shkurtra dhe nji nga romancierët ma të mëdhenj të gjuhës gjermane të shek. XX. Shumica e shkrimeve të tij u botuan pas vdekjes së tij, megjithëse dëshira e tij qe që ato të asgjesoheshin. Ikonë e letërsisë së Perëndimit.
1963Nazim Hikmet (1901-1963) - poet revolucionar turk, nji nga poetët ma të njohur të shekullit të XX.
1964Frans Eemil Sillanpää(1888-1964) - shkrimtar finlandez. Fitues i Çmimit Nobel për letërsi, në vitin 1939.
1981Carleton Stevens Coon (1904-1981) - antropolog dhe etnolog amerikan. Profesor në Universitetin e Pensilvanisë dhe Harvard. Qysh i ri tregoi interes për prehistorinë. Në vitin 1929, vizitoi Veriun Shqiptar dhe bën nji album fotografik studimor: "Përmes Mirditës në Dimër"
1989Ajatollah Khomeini (1902-1989) - kryetar shpirtëror dhe politik iranian, Prijës i Revolucionit Islamik që rrëzoi ShahunRehza Pahlevi, dhe shpalli Iranin Shtet Islamik.
2001Anthony Quinn (Antonio Rodolfo Quinn Oaxaca)(1915-2001) - aktor i njohur meksikano - amerikan, po edhe piktor e shkrimtar. Luajti në mjaft filma të vlerësuar nga kritika.
1979 Ish-presidenti i Ugandës, tirani Idi Amin (1925-2003), gjen strehim në Libi.
1989Qeveria e Kinës largon me tanke protestuesit nga Sheshi “Tienanmen”, mbas shtatë javësh okupim.
1999 Qeveria e Slobodan Milosheviçit pranon Planin Ndërkombëtar të paqes për Kosovën. NATO-ja shpall se bombardimet ajrore do të vazhdojnë derisa ushtria serbe të tërhiqet nga Kosova.
2008Vaclav Havel e Joachim Gauck i bëjnë thirrje Europës t'i dënojë Krimet e Komunizmit.
2022Dita e 154 e vitit, kanë mbetur edhe 211 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1875Georges Bizet (1838-1875) - kompozitor i famshëm romantik francez i njohur si autor i operas"Carmen".
1899Johan Shtraus i Ri (1825-1899) - kompozitori i madh i cili, që vazhdoi veprën e familjes së tij. Krijoi mjaft vepra muzikore, ku spikasin të gjitha llojet e vallëzimit.
1924Franz Kafka (1883-1924) - shkrimtar i historive të shkurtra dhe nji nga romancierët ma të mëdhenj të gjuhës gjermane të shek. XX. Shumica e shkrimeve të tij u botuan pas vdekjes së tij, megjithëse dëshira e tij qe që ato të asgjesoheshin. Ikonë e letërsisë së Perëndimit.
1963Nazim Hikmet (1901-1963) - poet revolucionar turk, nji nga poetët ma të njohur të shekullit të XX.
1964Frans Eemil Sillanpää(1888-1964) - shkrimtar finlandez. Fitues i Çmimit Nobel për letërsi, në vitin 1939.
1981Carleton Stevens Coon (1904-1981) - antropolog dhe etnolog amerikan. Profesor në Universitetin e Pensilvanisë dhe Harvard. Qysh i ri tregoi interes për prehistorinë. Në vitin 1929, vizitoi Veriun Shqiptar dhe bën nji album fotografik studimor: "Përmes Mirditës në Dimër"
1989Ajatollah Khomeini (1902-1989) - kryetar shpirtëror dhe politik iranian, Prijës i Revolucionit Islamik që rrëzoi ShahunRehza Pahlevi, dhe shpalli Iranin Shtet Islamik.
2001Anthony Quinn (Antonio Rodolfo Quinn Oaxaca)(1915-2001) - aktor i njohur meksikano - amerikan, po edhe piktor e shkrimtar. Luajti në mjaft filma të vlerësuar nga kritika.
Nji reflektim mbi figurën e át Vinçenc Prennushit
Martir i fesë dhe i demokracisë
(4.9.1885 – 19.3.1949)
Ky shkrim u mbështet i gjithi mbi shënimet
dhe krejt materialin e mbledhun me kujdes nga Lexo Me Teper.
Katër princa të letrave shqipe
në unitetin e një fotografie të Marubit
nga Qerim Vrioni
Fotografia “Katër shkrimtarët e mëdhenj” është realizuar nga Gegë Marubi (1907-1984), në Shkodër në vitin 1938. Gega Lexo Me Teper.
“Yjet e pashuar” të viteve ’30
ose Iluminizmi Shqiptar!
nga Alma Lama
Pesë vitet e kërkimeve në Bibliotekën Kombëtare, për studiuesen kosovare, Resmije Kryeziu, janë kurorëzuar së fundi me veprën “Nga Lindja në Lexo Me Teper.
Rrëfime plot dashni për Korçën
nga At Gjergj Fishta e Dom Lazër Shantoja
At Gjergj Fishta për Korçën:
“Nder të gjitha qytetet e Shqipnís – mbas mendimit tem – Korça âsht ajo kû Lexo Me Teper.
Dorëshkrimet e Don Nikoll Mazrekut
nga Ndue Dedaj* & Gjergj Marku
Dorëshkrimet e Monsinjor Nikoll Mazrekut
flenë nën pluhurin e harresës.
Gjuha e këtyre shkrimeve është në gegërishten
që ka përdorur shkolla Lexo Me Teper.
Prejardhja e Hotit dhe Flamuri i Deçiqit
nga Kolec Palok Traboini
-Përkitazi me manipulimet historike
Gjithkush në këtë botë mund të lajthisë. Mund të flasë pa përgjegjësi e duke anashkaluar apo shkelur të Lexo Me Teper.
Kontributi i Justin Rrotës në fushë të letrave të shqipes
nga Evalda Paci
Justin Rrota gramatolog
Justin Rrota ka lindur në Shkodër më 17 shkurt 1889. Është arsimuar në vendlindje dhe Lexo Me Teper.
Njëqind vjetori i luftës shqiptaro-malazeze
të Qafës së Kolçit (1915-2015)
nga Ylli Prebibaj
I
Lufta e Parë Botërore ishte zhvillim fort negativ për Shqipërinë, e cila megjithë ecejaket problematike ia doli të krijojë Lexo Me Teper.
Tre vëllaznit Gàzulli nën rrasën e randë të harresës…
nga Daniel Gàzulli
“…fatzeza moj Shqipni
- po ishte faj me të dashtë ty!”
Gjergj Fishta në vdekje të Avni Rustemit
Nxitje për këte shkrim Lexo Me Teper.
Oriental apo Okcidental?
nga Krist Maloki
“Nji nga shkrimet ma të lexueme
dhe ma të diskutueme
të të gjitha kohnave…”
Qeverija shpëtimtare e Mehdi beut shkaktoi dobarem një të mirë: i dha fund Lexo Me Teper.
Tollovi arnautësh…
nga Paulin Paplekaj
Në shkrimin “Rrotull Shypnisë” botuar në gazetën “Hylli i Dritës” në vitin 1913, nga At Gjergj Fishta, shkruhej: “N’Shkodër punët si ‘i herë ‘i herë: rrena, pluhun Lexo Me Teper.
Shkollat e para shqipe të Mesjetës
nga Ndue Dedaj
Një kapitull më vete përbën shkolla e parë shqipe në Kosovë, aq më tepër se ajo është e shekullit XVI, afro gjysmëshekulli para Lexo Me Teper.