back to top
11.5 C
Tirana
E hënë, 4 Nëntor, 2024

Pasuria e pakufi e shqipes dhe dëshmia e një insekti të vogël… – një habi nga Jozef Radi

Gazeta

Një insekt që shëndrit
Një insekt që shëndrit 

Pasuria e pakufi e shqipes dhe dëshmia e një insekti të vogël…

një habi nga Jozef Radi

Në faqen e Facebook-ut të Orest Hasës, ashtu kalimthi më rroku syri një insekt të mbajtur në dorë, e ku i zoti i faqes kishte shtruar pyetjen se “si quhesh në zonën tyre ai insekt fluturues…! të cilin kur ishin fëmijë, i kishin lidhur për këmbe me pe për t’i admiruar tek fluturonin!? Mjaft prej atyre që e thanë mendimin e tyre, u shprehën se insekti në fjalë gjendesh me shumicë në plehun e thatë të bagëtive, po në mjaft raste edhe në lulet e shtogut mbasi i kap lehtë dhe i pëlqejnë ato lule… kur dihet që shtogu është një bimë që rritet mjaft në zonat me pleh.
 
Ndalova e pashë edhe unë at insekt që për mua ishte thjesht një zhuzhak, por nuk e shpreha për të parë nëse e kishin thënë tjerë para meje. Statusi kishte pasur një pjesëmarrje të gjerë me rreth 120 vetë që kishin shfaqur kureshtje, kurse gjysma e tyre kishin lënë shënime për njohjen e tyre e dikush se nuk e njihte fare… Ajo që më mahniti, ishte pasuria madhe e emrave që gëzonte ky insekt, dhe që nga një zonë në tjetrën ndrronte emër, po me shumicë dominuese në emrin e insektit ishte germa Zh… Nisur nga kjo pasuri emrash që gëzonte ky insekt, mendova thjesht për pasurinë e pakufi të gjuhës shqipe, që kur ndaj një insekti të tillë, gjenden deri në 20-30 sinonime, imagjino sikur të sinkronizohesh gjithçka e kësaj gjuhe dhe të kërkohesh si emërtohen objekte, vegla, insekte, kafshe, lule, peme, e gjithçka tjetër në gjithë hapësirën shqiptare… Do të kishim një seri fjalorësh të vëllimshëm të gjuhës dhe një pasuri leksikore shetitëse marramendëse…!
 
I habitur nga pasuria e emrave të këtij insekti, i mblodha me kujdes krejt sinonimet së bashku me personat përkatës, që kishin shprehur një emër që ata dinin (qoftë edhe të gabur), duke marrë edhe zonën nga ata e sillnin, e që në ndonjë rast, për hatër të zonës, kam paraqitur dy herë të njëjtin sinonim… Në sinonimet e ngjashme është respektuar ai që e ka shprehur i pari…
.
Zhuzhak
Zhuzhak
Gjergji Kosta – Zhuzhak!
Ylli Dashaj – Zhuzhuné!
Orest Hasa – Zhizhingë!
Agustin Anila Miraka – Zhuzhullak! (në Fier i thonim…)
Shaban Tarushi – Bumalla! (në zonën tonë e quanim…??)
Nivde Amar – Bubuzhinka!
Vali Emiri – Bubuzhel!
Shpetim Hereni – Buth (në Kukës u thonim…)
Natasha Cera Durici – Kacabu! (në Bulqizë i thonë…)
Perparim Peposhi – Kacabu! (në në Lusen i thonim…)
Azdren Shala – Bumbar! (në trevën e Sharrit…)
Arben Kurmeka – Bubaxh!
Andrit Spahiu – Buthe!
Arti Lushi – Brumbull!
Ergys Muzhaqi – Bubuzhel ose kacabun!
Ajnos Uhehs – Bizhdollan! (në anët tona…??)
Yllka Tafciu – Bumball stani!
Sabah Jemishta – Bubë, Bubaç!
Eduard Koleci – Zhizha!
Flori Sejdi Kola – Bumar!
Alfred Cako – Zhizhe e Zhuzhak!
Gazment Hamitaj – Kollovizh!
Kliton Kufo – Zhuzhun! (në Gjirokastër i thonë…)
Bledi Budo – Bubuzhinë!
Xhevahir Asllani – Babuze!
Nexhmije Metaj – Bizhdollane! (në Vlorë i thonë…)
Sait Saiti – Bumelle!
Zeni Lako – Kollovizhde!
Hysen Kodra – Bubuzhak!
Altin Bregasi – Kollovizhe mani!
Lida Merkaj – Kollovizh! (në zonën tonë i thonë…?? Emrat e tjerë i lexoj së pari!)
Orest Hasa – Bubaç!
Resmi Resmi – Pjelo! (në fshatin tim quhet…?? Mos besoni po deshët!)
Leons Hasani – Zhizhe! (në zonën e Kolonjës…)
Hulus Xhelili – Xinxar!
Iris Pengili Lani – Zhuzhuna, Zhuzhina!
Taulant Ajdini – Bizat! (në zonën e Strugës…)
Dashamir Nazifi – Bumballe! (në Dibër i thonë…)
Selim Shurbi – Ballana fluturus!
Koco Sterjo – Vizha!
Igli Halili – Kacabun fluturues!
Besnik Dafku – Bume
Saimir Bregu – Zhuzhullak
Hysen Cifligu – Zhuzhullak (në Devoll i thonë… dhe i kap lehtë mbi lule të shtogut)
Griselda Doka – Kabuzhel – zona e Kelcyres
Odeta Zhegu – Zhuzhingë... – zona e Mallakastres
Ardian Skenderi –Vizharé
Nik BackaZhizhe!
.
Marrë nga Muri i Orest Hasës, 3 qershor 2018
 
 

 

Related Images:

More articles

Ky sajt përdor Akismet-in për të pakësuar numrin e mesazheve të padëshiruara. Mësoni se si përpunohen të dhënat e komentit tuaj.

Portali Radiandradi.com, prej 11 vitesh dhuron kontribute të përditshme në shumë fusha të kulturës, historisë dhe vlerave shqiptare. Herë pas here siti ka nevojë për mirmbajtjeje, rikonstruktim si dhe rikonceptim në formatin letër. Për ta mbajtur këtë punë shumvjeçare, ndër më seriozet dhe më të lexuarat që të vazhdojë aktivitetin bëhet e domosdoshme mbështetja e lexuesve.

Jozef Radi

Redaktor i Radi & Radi

Artikujt e fundit

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.