back to top
16.5 C
Tirana
E enjte, 28 Mars, 2024

Alegoria e Shpellës… – nga Artan Kafexhiu

Gazeta

Vepra e Platonit - Përktheu Lazër Radi
Vepra e Platonit – Përktheu Lazër Radi

Alegoria e Shpellës…

nga Artan Kafexhiu

Një miku im i urtë, në një prej postimeve të tij, me kujtoi këto ditë se urtësia njerëzore ka qenë një bashkudhëtare e herëshme e njeriut. Por kjo s’ka qenë e mjaftë, për me drejtu njeriun nga kahu i duhur. Gjithmonë njeriu ka qenë në luftë me vehten dhe sojin e vet.
Në Shqiperi, kjo lloj literature që e eksploron këtë konflikt primordial të çdo civilizimi ka munguar, pothuajse krejt. E ja ku një emër, Dr. Lazër Radi, që komunizmi bëri çmos me e harru në baltat e Myzeqesë, i sjell lexuesit shqiptar të paditur me mësimet e periudhës klasike greke, Platonin, i cili njihet si nxënësi më i zellshëm i Sokratit. Por jo vetëm kaq, ai njihet edhe si përjetësuesi i jetës dhe veprës së mësuesit të tij, veçanërisht me “Apologjinë e Sokratit”. Mësimet e mësuesit të tij, Platoni ia përcolli nxënësit të tij, Aristotelit.
Çka dimë për Sokratit i detyrohemi Platonit, i cili nëpërmjet dialogjeve sokratike, midis Mjeshtrit dhe nxënësve të tij, mësojmë për filozofine politike të këtij mësuesi të madh. Dialogjet metafizike midis mësuesit e nxënësve, janë udhërrëfyesit tanë edhe pas më shumë se dymijë vjetësh, mbi natyrën e realitetit, etikën e sjelljes së njeriut dhe epistomologjinë, ose njohjen, dijen njerezore. Të gjitha sëbashku, përbëjnë pyetjet e mëdha që i bëjmë vetes përgjat jetës: përse sillemi e veprojmë në një mënyrë të caktuar, vallë kush jemi ne në të vërtetë, e çfarë është vërtetë, e çfarë s’është e vërtetë?
Një nga momentet, mësimet me sinjifikante të Platonit është “Alegoria e Shpellës”, si pjesë e traktatit politiko-filozofik “Republika”, ndoshta vepra më e njohur e Platonit. Nga vetë titulli, “alegori” është një prezantim imagjinar nëpërmjet një narracioni, që dramatizon idetë abstrakte në një histori njerëzore. Thelbi i narracionit alegorik është natyra njerëzore, e përjetuar nëpërmjet eksperiencës personale dhe kufizimeve që sjell kjo eksperiencë në njohjen e botës.
Kjo persiatja ime është më tepër për të cytur cilindo, ta kërkojë e ta lexojë këtë pjesë të shkurtër, që unë s’kam për qëllim ta rrëfej. Zinxhirët, shpella, errësira, drita, liria, bota fizike, bota e ideve, verbëria, virtuti, urtësia janë kontrastet e kësaj alegorie. Ju siguroj që leximi i “alegorisë”, të ndihmon të fitosh qetësinë, e të vazhdosh të jetosh në paqe me vehten dhe botën; përse gjërat rreth nesh janë ashtu siç janë, çfarë mundemi e çfarë s’mundemi të ndryshojmë në realitetin që na rrethon.
.
Marrë nga Muri i Fb i Artan Kafexhiut, 4 nëntor 2020

Related Images:

More articles

Ky sajt përdor Akismet-in për të pakësuar numrin e mesazheve të padëshiruara. Mësoni se si përpunohen të dhënat e komentit tuaj.

Portali Radiandradi.com, prej 11 vitesh dhuron kontribute të përditshme në shumë fusha të kulturës, historisë dhe vlerave shqiptare. Herë pas here siti ka nevojë për mirmbajtjeje, rikonstruktim si dhe rikonceptim në formatin letër. Për ta mbajtur këtë punë shumvjeçare, ndër më seriozet dhe më të lexuarat që të vazhdojë aktivitetin bëhet e domosdoshme mbështetja e lexuesve.

Jozef Radi

Redaktor i Radi & Radi

Artikujt e fundit

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.