“Njeriu asht i dënuem me qenë i lirë; i dënuem, sepse s’asht krijue thjesht prej vetvedit, e megjithatë i lirë, sepse prej çastit që përplaset në kët botë, asht përgjegjës për gjithçka ban…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1225Tommaso d'Aquino (1225-1274) - filozof dhe shkencëtar katolik i Scolastikës. I nderuar si Shenjtor i Kishës.
1853José Martí (1853-1895) - politikan, shkrimtar dhe revolucionar kuban. Udhëheqës i luftës për pavarsinë e Kubës. I vlerësuar Hero Kombëtar i Kubës.
1888Henrik Bariç (1888-1957) - gjuhëtar, ballkanolog e albanolog kroat. Bëri studime për fusha të ndryshme të historisë së gjuhës shqipe. Në shqyrtimet etimologjike, Bariç shtoi fondin e njohur indoevropian të shqipes e trajtoi disa dukuri të fonetikës historike të saj. Sa i përket prejardhjes së gjuhës shqipe, përkrahu tezën trake, lidhur ne përkimet e shqipes me rumanishten.
1912Paul Jackson Pollock (1912-1956) - piktor amerikan. I famshëm me stilin e tij të Action Painting, sipas veprave të tija të Ekspresionizmit Abstrakt.
1931Lucia Bosè - Borloni (1931) - artiste e njohur e kinmase italiane. Nëna e Miguel Bose-së dhe ish grua e Luis Miguel Dominguin.
1931Lucia Bosè - Borloni (1931-2020) - aktore italiane e natyralizuar spanjolle. Miss Italia 1947. Bashkë me Silvana Pampaninin, Gina Lollobrixhidën e Sofia Loren, një nga aktoret kryesore të kinemasë italiane.
1936Ismail Kadare (1936) - shkrimtar, poet, politikan e eseist i njohur shqiptar i gjysmës së dytë të shek. XX dhe periudhës së Realizmit Socialist. Figurë e vlerësuar në "shërbim të regjimit komunist", fitues çmimesh Ndërkombtare dhe pretendent i hershëm i çmimit Nobel.
Ngjarje
1945Radio Shkupi - filloi transmetimin e programit në gjuhën shqipe.
2021Dita e 28 e vitit, kanë mbetur edhe 337 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
814Charlemagne(Karli i Madh) (0742-0814) - Mbret nga ma të njohurit e Francës. Mbretëroi nga 25 dhjetori i 800 - deri në 28 janar 814.
1928Vicente Blasco Ibáñez (1867-1928) - shkrimtar, dramaturg, regjizor e skenarist mjaft i njohur spanjoll, brenda e jashtë vendit të vet.
1939William Butler Yeats (1865-1939) - poet dhe dramaturg irlandez, ndër shkrimtarët ma të mëdhenj të shekullit të 20-të. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1923.
1969
Rrok Gera (1901-1969) - ekonomist, dy herë ministër i Financave dhe ambasador i Shqipërisë në Gjermani. U dënua me 10 vite burg nga Gjyqi Special më 13 prill 1945. Lirohet në dhjetor 1949. Arrestohet sërish më 24 prill 1951. Dënohet për të njëjtat akuza si herën e parë. Më 8 maj 1958, Gjykata e Lartë i dha pafajësi.
1972Dino Buzzati (1906-1972) - shkrimtar, gazetar i njohur italian, po edhe dramaturg, libretist dhe piktor.
1996Josef Aleksandrovič Brodskij (1940-1996) - poet, eseist e dramaturg rus me shtetësi amerikane. Cmim Nobel për letërsi në viti 1987. Shkroi kryesisht në rusisht e vlersohet si ndër ma të mëdhenjtë poetë rusë të shek. të XX.
1997Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
2002Astrid Lindgren (1907-2002) - shkrimtare suedeze, mjaft e njohur e letërsisë për fëmijë. Autore e "Pipi Corapgjata".
1225Tommaso d'Aquino (1225-1274) - filozof dhe shkencëtar katolik i Scolastikës. I nderuar si Shenjtor i Kishës.
1853José Martí (1853-1895) - politikan, shkrimtar dhe revolucionar kuban. Udhëheqës i luftës për pavarsinë e Kubës. I vlerësuar Hero Kombëtar i Kubës.
1888Henrik Bariç (1888-1957) - gjuhëtar, ballkanolog e albanolog kroat. Bëri studime për fusha të ndryshme të historisë së gjuhës shqipe. Në shqyrtimet etimologjike, Bariç shtoi fondin e njohur indoevropian të shqipes e trajtoi disa dukuri të fonetikës historike të saj. Sa i përket prejardhjes së gjuhës shqipe, përkrahu tezën trake, lidhur ne përkimet e shqipes me rumanishten.
1912Paul Jackson Pollock (1912-1956) - piktor amerikan. I famshëm me stilin e tij të Action Painting, sipas veprave të tija të Ekspresionizmit Abstrakt.
1931Lucia Bosè - Borloni (1931) - artiste e njohur e kinmase italiane. Nëna e Miguel Bose-së dhe ish grua e Luis Miguel Dominguin.
1931Lucia Bosè - Borloni (1931-2020) - aktore italiane e natyralizuar spanjolle. Miss Italia 1947. Bashkë me Silvana Pampaninin, Gina Lollobrixhidën e Sofia Loren, një nga aktoret kryesore të kinemasë italiane.
1936Ismail Kadare (1936) - shkrimtar, poet, politikan e eseist i njohur shqiptar i gjysmës së dytë të shek. XX dhe periudhës së Realizmit Socialist. Figurë e vlerësuar në "shërbim të regjimit komunist", fitues çmimesh Ndërkombtare dhe pretendent i hershëm i çmimit Nobel.
Ngjarje
1945Radio Shkupi - filloi transmetimin e programit në gjuhën shqipe.
2021Dita e 28 e vitit, kanë mbetur edhe 337 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
814Charlemagne(Karli i Madh) (0742-0814) - Mbret nga ma të njohurit e Francës. Mbretëroi nga 25 dhjetori i 800 - deri në 28 janar 814.
1928Vicente Blasco Ibáñez (1867-1928) - shkrimtar, dramaturg, regjizor e skenarist mjaft i njohur spanjoll, brenda e jashtë vendit të vet.
1939William Butler Yeats (1865-1939) - poet dhe dramaturg irlandez, ndër shkrimtarët ma të mëdhenj të shekullit të 20-të. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1923.
1969
Rrok Gera (1901-1969) - ekonomist, dy herë ministër i Financave dhe ambasador i Shqipërisë në Gjermani. U dënua me 10 vite burg nga Gjyqi Special më 13 prill 1945. Lirohet në dhjetor 1949. Arrestohet sërish më 24 prill 1951. Dënohet për të njëjtat akuza si herën e parë. Më 8 maj 1958, Gjykata e Lartë i dha pafajësi.
1972Dino Buzzati (1906-1972) - shkrimtar, gazetar i njohur italian, po edhe dramaturg, libretist dhe piktor.
1996Josef Aleksandrovič Brodskij (1940-1996) - poet, eseist e dramaturg rus me shtetësi amerikane. Cmim Nobel për letërsi në viti 1987. Shkroi kryesisht në rusisht e vlersohet si ndër ma të mëdhenjtë poetë rusë të shek. të XX.
1997Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
2002Astrid Lindgren (1907-2002) - shkrimtare suedeze, mjaft e njohur e letërsisë për fëmijë. Autore e "Pipi Corapgjata".
Jozef,
ju uroj një Vit të Ri pa trazime në familjen tuej, e progres n’vazhdimin e punës së cilës i jeni përkushtuar.
Kam përgatitur një shkrim për Petro Markon, mbasi data Lexo Me Teper.
Fluturim mbi veprën poetike të Lazër Radit
dhe disa histori rreth saj…
nga Jozef Radi
Në hymje të kësaj përmbledhjeje poetike, e cila përban krejt veprën poetike të Lazër Radit, asht edhe Lexo Me Teper.
Tema: Rrafshet tërësore dhe struktura e romanit “Pse?!”
qasje kritike nga Emrije Krosi
Lëvrimi i romanit shqiptar sidomos i asaj moderne shqiptare i ka rrënjët që në vitet ’30. Shpesh herë kritika Lexo Me Teper.
Kultura shqiptare pa Ernest Koliqin
nga Dr. Kastriot Marku
(Me rastin e 40 vjetorit të vdekjes)
Cilitdo që shfaq dëshirën për të shkruar për Ernest Koliqin, i duhet t’i bëjë mirë llogaritë. Përballja Lexo Me Teper.
Branko Merxhani e meriton të quhet ati i përndritjes shqiptare
nga Ndriçim Kulla
Nga një gazetë e vogël provinciale, e quajtur “Neoshqiptarizma”, në vitet ‘30-të të shek. të kaluar, Branko Merxhani hodhi Lexo Me Teper.
Historiku i përmbledhur i Teatrit Kombëtar
nga Aurel Plasari – korrik 2018
Mjafton që, si një heqje nervi, t’ia shkulësh një shoqërie kujtesën historike që ta kthesh atë në barbare. “Mjerë Lexo Me Teper.
Lazër Radi zbret n’Prishtinë!
nga Agron Gashi
Lazër Radi, nji kosovar n’rrethin kulturor ma t’mirë të brezit të viteve ’30-të, nji model kulturor n’mesin e artikuluesve ma t’mdhaj dhe ma profesionistë t’shqiptarizmës, Lexo Me Teper.
Në bibliotekën e Vangjel Koçës
nga Odrieja
Do ta kini parë pa dyshim atë amvisen e re, e cila posa e ka hapur shtëpinë dhe që po e shton dita ditës Lexo Me Teper.
Shpërthimet letrare të viteve ’30
Dr. As. Laura Islamaj
Duhet thënë që në fillim, se me gjithë përpjekjet u shumë studiuesve, periudha e shkrimtarëve të viteve ’30, është studiuar pak, megjithëse ka Lexo Me Teper.
“S’ka çelik kaq i mirë – që të mundë të vrasë një ide…”
.
“…Komunizmi është një ide,
një ide antikombëtare dhe shkatërronjëse. Por… është një ide!
Siç dihet, ideja nuk Lexo Me Teper.
Branko Merxhani, Korife i publicistikës shqiptare…
nga Pertefe Leka
Branko Merxhani,
parashikoi si profet
rrugën që duhet të ndiqte populli shqiptar
drejt Evropës dhe Demokracisë
Të dhëna biografike të panjohura më parë për Branko Merxhanin, nga Lexo Me Teper.
Duke kënduar Sofínë… në Përvjetorin e lindjes
së Et’hem Haxhiademi (8 mars 1902 – 17 mars 1965)
Përmblodhi & rrëfeu Hortensia Haxhiademi
“…të dua shumë!”
***
“…për dhimbjet është gjithmonë vështirë të dëgjosh… Lexo Me Teper.