“Njeriu asht i dënuem me qenë i lirë; i dënuem, sepse s’asht krijue thjesht prej vetvedit, e megjithatë i lirë, sepse prej çastit që përplaset në kët botë, asht përgjegjës për gjithçka ban…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1906Samuel Beckett (1906-1989) - shkrimtar, dramaturg, poet dhe perkthyes i njohur irlandez.
1911Hekuran Zhiti (1911-1989) - poet, dramaturg, komedian dhe aktor i skenës. E kaloi pjesën më të madhë të jetës i përjashtuar, pa mundur të botojë asgjë. Mbas '91, nisi të botohet nji pjesë e veprës së tij. I ati i poetit Visar Zhiti. Vdiq i verbër.
Ngjarje
1945Gjyqi Special (1945) jep Vendimin e formës së Prerë. Dënohen 6o intelektualë dhe drejtues të Shtetit Shqiptar, midis të cilëve 17 me vdekje dhe 41 me dënime nga Burgim i Përjetshëm deri në 2 vite. Konsiderohet si fillimi i Krimit Masiv të diktaturës komuniste mbi Elitën Shqiptare.
2021Dita e 103 e vitit, kanë mbetur edhe 262 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1695Jean de La Fontaine (1621-1695) - shkrimtar dhe poet francez, autor i njohur përrallash e fabulash në vargje me frymë moraliste.
1904Vasilij Vasil'evič Vereščagin (1842-1904) - piktor i njohur rus. Qe nji artist i rëndësishëm i Luftës, mjaft i njohur jashtë Rusie, i vetmi midis piktorëve rusë që ka marrë Urdhërin e San Giorgio.
1945Fejzi bej Alizoti (1876-1945) - politikan dhe kryeministër i Shqipërisë. Ministër i Financave në 1918-1920, 1927. Gjatë pushtimit italian Ministër në qeverinë Vërlaci nga 12 prill 1939-1940. U pushkatua nga Gjyqi Special.
1966Carlo Carrà (1881-1966) - piktor italian që mori pjesë në grupimin e Futuristëve e më pas edhe në rrymën e Metafizikëve.
2004Bedri Dedja (1930 -2004) - pedagog, përkthyes dhe shkrimtar i njohur i letërsisë për fëmijë.
2015Günter Grass (1927-2015) - shkrimtar, poet dhe dramaturg i njohur gjerman, i cili gjeti forcë të ngrihet mbi të kaluarën e tij naziste...
1906Samuel Beckett (1906-1989) - shkrimtar, dramaturg, poet dhe perkthyes i njohur irlandez.
1911Hekuran Zhiti (1911-1989) - poet, dramaturg, komedian dhe aktor i skenës. E kaloi pjesën më të madhë të jetës i përjashtuar, pa mundur të botojë asgjë. Mbas '91, nisi të botohet nji pjesë e veprës së tij. I ati i poetit Visar Zhiti. Vdiq i verbër.
Ngjarje
1945Gjyqi Special (1945) jep Vendimin e formës së Prerë. Dënohen 6o intelektualë dhe drejtues të Shtetit Shqiptar, midis të cilëve 17 me vdekje dhe 41 me dënime nga Burgim i Përjetshëm deri në 2 vite. Konsiderohet si fillimi i Krimit Masiv të diktaturës komuniste mbi Elitën Shqiptare.
2021Dita e 103 e vitit, kanë mbetur edhe 262 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1695Jean de La Fontaine (1621-1695) - shkrimtar dhe poet francez, autor i njohur përrallash e fabulash në vargje me frymë moraliste.
1904Vasilij Vasil'evič Vereščagin (1842-1904) - piktor i njohur rus. Qe nji artist i rëndësishëm i Luftës, mjaft i njohur jashtë Rusie, i vetmi midis piktorëve rusë që ka marrë Urdhërin e San Giorgio.
1945Fejzi bej Alizoti (1876-1945) - politikan dhe kryeministër i Shqipërisë. Ministër i Financave në 1918-1920, 1927. Gjatë pushtimit italian Ministër në qeverinë Vërlaci nga 12 prill 1939-1940. U pushkatua nga Gjyqi Special.
1966Carlo Carrà (1881-1966) - piktor italian që mori pjesë në grupimin e Futuristëve e më pas edhe në rrymën e Metafizikëve.
2004Bedri Dedja (1930 -2004) - pedagog, përkthyes dhe shkrimtar i njohur i letërsisë për fëmijë.
2015Günter Grass (1927-2015) - shkrimtar, poet dhe dramaturg i njohur gjerman, i cili gjeti forcë të ngrihet mbi të kaluarën e tij naziste...
Edhe njeriut më të ndershëm, po i dhe pushtet të pakontrolluar… bëhet tiran
Reflektime tё Bedri Spahiut Botohen për herë të parë
Këto refleksione të Bedri Spahiut botohen për herë të parë. Lexo Me Teper.
Shyqyri Borshi (1908-1945)14
Krismat e 14 Prillit 1945 – vrasin edhe sot
(Gjyqi Special: 10 mars -13 mars 1945)
14 prilli i çdo viti është përvjetor i gjyqit famëkeq të ashtuquejtun: “Gjyqi Special”, Lexo Me Teper.
Terrori i ’44, – 46 juristët që u pushkatuan e vdiqën burgjeve
nga Rezarta Delisula
Në dy vitet e para të çlirimit u pushkatuan dhe u dënuan 46 juristë.
Referuar librit më Lexo Me Teper.
Mbi Esat Pashë Toptanin
nga Gazmend A. Bakiu
15 vjet të shkuara, ndërsa diskutoja me një mikun tim për Esat Toptanin, ishim të mendimit se ai që do të trajtonte pashain, paanësisht, Lexo Me Teper.
Lazër Radi
Kontributi i pavlerësuar i një publicisti të talentuar
portret nga Erilda Sulika (Shqip)
Gazetari, publicisti, shkrimtari dhe përkthyesi,
pati një aktivitet të ethshëm publicistik,
duke kaluar nëpër një kalvar vuajtjesh Lexo Me Teper.
Fejzi Alizoti – Komisari i Tokave të Lirueme Shqiptare
nga Eugen Shehu
Fejzi bej Alizoti (22 shtator 1874 – 14 prill 945)
Kanë qenë me qindra e mijra bij të shqipes,
në shekullin e Lexo Me Teper.
Kongresi Arsimor i Tiranës
nga Engjell Zerdelia
(22 korrik – 3 gusht 1922)
Një ngjarje shumë e rëndësishme në historinë e arsimit, kulturës, gjuhës sonë kombëtare qe Kongresi Arsimor i Tiranës, që zhvilloi Lexo Me Teper.
Gjyqi Special: një akt terrorizmi shtetëror
nga Çelo Hoxha
Në mars 1945 në Shqipëri erdhi një trupë teatrore jugosllave me një dramë të titulluar Pushtimi. Ajo u përcoll të luhej në rrethe Lexo Me Teper.
Pak dritë mbi figurën e Atij që “u martua me Shqipërinë…”
Sotir Kolea (4 Shtator 1872 – 3 Korrik 1945)
Sotir Kolea (4 Shtator 1872 – 3 Korrik 1945) lindi në Berat. Lexo Me Teper.
Prelë Tuli i Mërturit (1852 – 1918)
nga Ylli Prebibaj
“Nëse një individ lëvdohet,
ky lavdërim i përket gjithë grupit të tij fisnor”
Kazuhiko Yamamoto
Trashëgimi e vyer nga periudha e vetadministrimit të malësive Lexo Me Teper.
Bota Shqiptare pa Ernest Koliqin
nga Kastriot Marku…
Poeti, prozatori, dramaturgu, profesori, studiuesi, kritiku, esteti, eseisti, përkthyesi, gazetari, publicisti, botuesi dhe politikani Ernest Koliqi, profesor i Universitetit të Romës, lindi në Lexo Me Teper.
Gjyqi i Parë Special Tiranë 13 Prill 1945
Gjykata Speciale e Tiranës – Vendim në “Emër të Popullit”
Gjykata Speciale e Tiranës, e formuar prej
1.Koci Xoxe, - Kryetar, Gjeneral-Lieutenant
2.Halim Budo, - Lexo Me Teper.