Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1897William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1900Vangjel Koça (1900-1943) - gazetar, përkthyes, publicist shqiptar mes periudhës së dy luftrave, i njohur me emrin Vangjo Nirvana. Drejtues i gazetava Drita, Demokratia dhe Tomorri si dhe i Revistës “Përpjekja Shqiptare”. Bashkëthemelues me Branko Merxhanin i lëvizjes ideologjike “Neoshqiptarizma”. Vdiq në Adriatik gjatë bombardimit të anijes me të cilën udhëtonte. Një nga intelektualët më të shquar të viteve '30 dhe të gjitha kohrave.
1901Pjetër Mëshkalla S.J. (1901-1988) - misionar fetar, dijetar, atdhetar dhe poet... Nji nga figurat simbol të edukimit kulturor, shpirtëror dhe kurajos civile. Qëndrestar i paepur në burgjet e egra të komunizmit.
1906Dmitrij Shostakoviç (1906-1975) - kompozitor dhe pianist i shquar rus, i cili pati nji raport tejet të vështirë me regjimin stalinist për shkak të veprave të veta. Nji nga ma të mëdhenjtë e Nënqindës.
1944Michael Kirk Douglas (1944) - aktor dhe produktor i shquar i kinematografisë amerikane. I njohur edhe për kontributet e tij humanitare.
Ngjarje
1789Karta e të Drejtave në Shtetet e Bashkuara, aprovohet nga Kongresi i Shteteve të Bashkuara.
1912 Themelohet Columbia University Graduate School of Journalism në New York City.
2021Dita e 268 e vitit, mbeten edhe 97 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1970Thoma Papapano - veprimtar i shquar i Arsimit Kombëtar. I nderuar me çmimin Mësues i Popullit.
1970Erich Maria Remarque (1898-1970) - shkrimtar dhe eseist i njohur gjerman, vepra e të cilit u dogj në vitin 1933, nga nazistët. Autor i librit "Tre Shokët". Jetoi në Zvicër në Shtetet e Bashkuara.
2016Gjelosh Gjokaj (1933-2016) - piktor i njoftun modernist shqiptar nga Mali i Zi. Sivlla i Martin Camajt në pikturë... Jetoi në Itali deri në vitin 1983, ndërsa prej kësaj kohe jetoi dhe vdiq në Augusburg të Gjermanisë.
1897William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1900Vangjel Koça (1900-1943) - gazetar, përkthyes, publicist shqiptar mes periudhës së dy luftrave, i njohur me emrin Vangjo Nirvana. Drejtues i gazetava Drita, Demokratia dhe Tomorri si dhe i Revistës “Përpjekja Shqiptare”. Bashkëthemelues me Branko Merxhanin i lëvizjes ideologjike “Neoshqiptarizma”. Vdiq në Adriatik gjatë bombardimit të anijes me të cilën udhëtonte. Një nga intelektualët më të shquar të viteve '30 dhe të gjitha kohrave.
1901Pjetër Mëshkalla S.J. (1901-1988) - misionar fetar, dijetar, atdhetar dhe poet... Nji nga figurat simbol të edukimit kulturor, shpirtëror dhe kurajos civile. Qëndrestar i paepur në burgjet e egra të komunizmit.
1906Dmitrij Shostakoviç (1906-1975) - kompozitor dhe pianist i shquar rus, i cili pati nji raport tejet të vështirë me regjimin stalinist për shkak të veprave të veta. Nji nga ma të mëdhenjtë e Nënqindës.
1944Michael Kirk Douglas (1944) - aktor dhe produktor i shquar i kinematografisë amerikane. I njohur edhe për kontributet e tij humanitare.
Ngjarje
1789Karta e të Drejtave në Shtetet e Bashkuara, aprovohet nga Kongresi i Shteteve të Bashkuara.
1912 Themelohet Columbia University Graduate School of Journalism në New York City.
2021Dita e 268 e vitit, mbeten edhe 97 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1970Thoma Papapano - veprimtar i shquar i Arsimit Kombëtar. I nderuar me çmimin Mësues i Popullit.
1970Erich Maria Remarque (1898-1970) - shkrimtar dhe eseist i njohur gjerman, vepra e të cilit u dogj në vitin 1933, nga nazistët. Autor i librit "Tre Shokët". Jetoi në Zvicër në Shtetet e Bashkuara.
2016Gjelosh Gjokaj (1933-2016) - piktor i njoftun modernist shqiptar nga Mali i Zi. Sivlla i Martin Camajt në pikturë... Jetoi në Itali deri në vitin 1983, ndërsa prej kësaj kohe jetoi dhe vdiq në Augusburg të Gjermanisë.
E ç’do të themi për Kasem Trebeshinën?
nga Visar Zhiti
Kështu kisha pyetur një ditë pas datëlindjes së tij të 85-të, që s’e kishin kujtuar fare, edhe pse shkrimtar me njohje dhe Lexo Me Teper.
Përshëndetje, shokë të mij, Ju shkruan Visar Zhiti…
I dashur Jozef,
I dashur Shpendi,
Me vjen mirë që kujtoni poetët e përndjekur nga regjimi, ata që u martirizuan dhe na lanë poezinë Lexo Me Teper.
Koncept për një transplantor kulturash
që iku pa me marre leje
-poemë nga Mimoza Ahmeti
Kush ishte Jusuf Vrioni?
As unë nuk e dija
deri atë mëngjes kur ra telefoni:
Jam unë, tha ai, sot Lexo Me Teper.
Vdekja e Lasgushit dhe një skicë
nga Ylli Demneri
Më kujtohet që lajmin e vdekjes së Lasgush Poradecit ma dha Minella Borova, kur u takuam rastësisht në rrugë. Trupin pa jetë të Lexo Me Teper.
Robert Elsie – i sakti, i urti, punëtori i madh
dhe miku i dashur i shqiptarëve
nga Thanas L. Gjika
Më 29 qershor 2020,
mbushen 70 vjet nga lindja e albanologut të Lexo Me Teper.
“Asnjë lëshim, mos e nënvleftësoni se…”
ja shënimi i Ramiz Alisë që çoi në burg Visar Zhitin
nga Dashnor Kaloçi -
Ashtu siç kemi parë dhe në mjaft dokumente të tjera Lexo Me Teper.
Trebeshina dhe për Trebeshinën
Kasem Trebeshina (8 gusht 1926 – 6 nëntor 2017)
Promemoria që Kasem Trebeshina i ka drejtuar Diktatorit
“…Le të hedhim një vështrim të kujdesshëm në përmbajtjen e letërsisë Lexo Me Teper.
Duhet hequr dorë nga rruga e Luigjit të Katërmbëdhjetë…
Promemorie për Enver Hoxhën,
Komitetit Qendror të P.P.Sh., Tiranë
Ngjarjet e fundit më kanë bërë të mendohem seriozisht, sa për faktin që ndodhën, Lexo Me Teper.
Rruga e Kavajës…
nga Adriatik R. Dosti
Rruga, ku s’ka derë shtëpie të djeshme të mos kisha një mik, madje krenar e i privilegjuar për miq, vajza e djem të tillë që Lexo Me Teper.
Visar Zhiti:
“Shkrimtarët që bënë dosjen time
mbajnë pozicione të ndjeshme…!” (2011)
Përgatiti: Ilda Lumani
Çdo përgjigje e tij rrjedh si një poezi…
Po a mund të flasë ndryshe një shkrimtar si Lexo Me Teper.
Reshat Arbana – Maskarenjte – Ali Asllani
Hakërrim… poezi nga Ali Asllani
Që nga Korça gjer te Shkodra, mbretëron një errësirë,
nëpër fusha, nëpër kodra, vërshëllen një egërsirë!
Pra, o burra, hani, pini, hani, Lexo Me Teper.
Duhet hequr dorë nga rruga e Luigjit të XIV…
Promemorie për Enver Hoxhën
Komitetit Qendror të P.P.Sh., Tiranë
Ngjarjet e fundit më kanë bërë të mendohem seriozisht, sa për faktin që ndodhën, Lexo Me Teper.