Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1596René Descartes (1596-1650) - filozof e matematikan francez, i konsideruar si themelues i matematikës dhe filozofisë moderne. Thënia e tij e famshme: Cogito, ergo sum! (Mendoj, pra jam!), është baza e filozofisë së tij.
1685Johann Sebastian Bach (1685-1750) - kompozitor, muzikant dhe mjeshtër gjerman i Periudhës Baroke, i konsideruar si nji ndër më të mëdhenjtë gjeni të muzikës.
1732Franz Joseph Haydn (1732-1809) - Kompozitor austriak. Nji prej ma të mëdhejve të periudhës klasike, i quajtur edhe "Babai" i Sinfonisë dhe i kuartetit të harqeve. Kaloi pjesën ma të madhe të jetës pranë familjes arsitokratike Esterházy.
1914Octavio Paz (1914-1998) - diplomat, poet, eseist meksikan. I vlerësuar si poeti ma i randësishëm i gjuhës spanjolle i gjysmës së Dytë të Nëntqindës. Çmimi Nobel për Letërsinë, në vitin 1990.
Ngjarje
1889Kulla Eiffel shfaqet për të parën herë. U ndërtua rreth 324 metra e lartë, dhe qe ndërtesa më e lartë e Botës, bërë nga njeriu, derisa Chrysler e përfundoi në vitin 1930.
2022Dita e 90 e vitit, kanë mbetur edhe 275 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1727Isaac Newton (1643-1727) - filozof, matematicien, fizikant, astronom, teolog dhe alkimist anglez. I vlerësuar një nga mendjet më të ndrituna të gjitha kohrave.
1855Charlote Brontë (1816-1855) - shkrimtare angleze. E madhje e tri motrave shkrimtare Brontë (Charlotte, Emily, Anne), romanet e tyre u bënë klasiket e letërsisë angleze.
1596René Descartes (1596-1650) - filozof e matematikan francez, i konsideruar si themelues i matematikës dhe filozofisë moderne. Thënia e tij e famshme: Cogito, ergo sum! (Mendoj, pra jam!), është baza e filozofisë së tij.
1685Johann Sebastian Bach (1685-1750) - kompozitor, muzikant dhe mjeshtër gjerman i Periudhës Baroke, i konsideruar si nji ndër më të mëdhenjtë gjeni të muzikës.
1732Franz Joseph Haydn (1732-1809) - Kompozitor austriak. Nji prej ma të mëdhejve të periudhës klasike, i quajtur edhe "Babai" i Sinfonisë dhe i kuartetit të harqeve. Kaloi pjesën ma të madhe të jetës pranë familjes arsitokratike Esterházy.
1914Octavio Paz (1914-1998) - diplomat, poet, eseist meksikan. I vlerësuar si poeti ma i randësishëm i gjuhës spanjolle i gjysmës së Dytë të Nëntqindës. Çmimi Nobel për Letërsinë, në vitin 1990.
Ngjarje
1889Kulla Eiffel shfaqet për të parën herë. U ndërtua rreth 324 metra e lartë, dhe qe ndërtesa më e lartë e Botës, bërë nga njeriu, derisa Chrysler e përfundoi në vitin 1930.
2022Dita e 90 e vitit, kanë mbetur edhe 275 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1727Isaac Newton (1643-1727) - filozof, matematicien, fizikant, astronom, teolog dhe alkimist anglez. I vlerësuar një nga mendjet më të ndrituna të gjitha kohrave.
1855Charlote Brontë (1816-1855) - shkrimtare angleze. E madhje e tri motrave shkrimtare Brontë (Charlotte, Emily, Anne), romanet e tyre u bënë klasiket e letërsisë angleze.
Stalini, Mozarti dhe Maria Judina (Pjesa e Katërt)
(poemë nga Jevrem Berkoviç)
Përktheu Lazër Radi – 1989
Maria Judina
lutet për shpirtin e
Kob Xhugashvilit
Qytetarja Maria Judina
pianiste e lavdishme sovjetike,
ma e famshmja soliste
e nji Lexo Me Teper.
Stalini, Mozarti dhe Maria Judina (Pjesa e Tretë)
(poemë nga Jevrem Berkoviç)
Përktheu Lazër Radi – 1989
Mihail Nikollajeviç Tukaçeski
nuk kërkoi mëshirë!
Ma i riu marshall i Ushtrisë Kuqe
Mihail
Nikollajeviç
Tukaçevski,
aristokrat,
n’Revolucion hyni me dorashka të bardha
njashtu Lexo Me Teper.
Stalini, Mozarti dhe Maria Judina (Pjesa e Dytë)
(poemë nga Jevrem Berkoviç)
Përktheu Lazër Radi – 1989
Jon Jakiri,
natën para pushkatimit
i shkruen Kob Xhugashvilit
Jon Emanueloviç Jakiri,
marshall i kuq, bolshevik i vjetër e Lexo Me Teper.
Rishkrimi i Historisë…
Disa përjetime dhe mendime
për të ashtuquajturën luftë antifashiste nacional-çlirimtare
nga Niko Kirka, New York
Ishte mbasdite, dhe unë isha duke bërë detyrat e shkollës, kur dëgjova si një jehonë Lexo Me Teper.
Nekrologjia e një tirani:
Shkrimi profetik i Indro Montanellit
një ditë pas vdekjes së Hoxhës
“Hoxha do të lerë pas vdekjes një boshllëk më të madh
sesa vendi që zinte ndërkohë Lexo Me Teper.
“Parathanie” e Konferencës së Jaltës…
13 Tetor 1943
nga Fritz Radovani
Aleatët bombardojnë Tiranën
503 qytetarë të vramë… në Tiranë!
Lufta e Dytë Botnore hapi një kapitull të ri, aq sa dramatik edhe të Lexo Me Teper.
1945… Me kë ishim Ne?
nga Fritz Radovani
Në 70 vjetorin e përmbytjes së Shqipnisë…
Jo, po: a s’desht djalli Shqipni?
Jo, po: a s’desht hasmi Shqiptarë?
Qé, pra, sot po ka Shqipni;
Qé, pra sot Lexo Me Teper.
Profesori ynë i nderuar Arben Puto,
Tradhëtar i idealit të tij – Komunizmit
nga Mërgim Korça
Sado që titulli i intervistës lëshuar nga profesor Arben Putua, ishte një titull i cili tamam që më Lexo Me Teper.
Brezi i Dashurisë së Ndaluar…
nga Eugjen Merlika
(Nderim kujtimit të Liri Dori – Kupi)
“Dashuria përqafon gjithë jetën e një gruaje;
dashuria bëhet burgu i saj dhe mbretëria e saj qiellore:
ajo që Lexo Me Teper.
Gjyqi Special -
kundra fashistëve e tradhëtarëve të vendit…
(Prill i vitit 1945)
kujtime dhe konsiderata nga Mërgim Korça
Ftesa e mikut tim z. Simon Mirakaj të hidhja në letër kujtime si edhe mendime Lexo Me Teper.
Dvojniku…*
nga Klodi Stralla
85 vjet më parë, paraditen e 14 prillit të vitit 1930, poeti më i madh sovjetik, Vladimir Majakovski, vrau veten në moshën 37 vjeçare. Eshtë folur shumë për Lexo Me Teper.
“Kur shkarravinat… i lexojmë si bukurshkrime…!”
Elvi Sidheri: Intervistë me Fritz Radovanin
Ideja për këtë intervistë, këtë rrahje idesh me zotin Fritz, pati lindur prej disa kohësh, por fillimi i këtij Viti Lexo Me Teper.