back to top
9.5 C
Tirana
E premte, 29 Mars, 2024

Në Krutje, ku rrëzohej Busti i Dhunës nga Jozef Radi

Gazeta

Baba Stalini (1946-1991) - i Kooperativës së Parë shqiptare - Krutje
Baba Stalini (1946-1991) – i Kooperativës së Parë shqiptare – Krutje

Në Krutje, ku rrëzohej Busti i Dhunës

nga Jozef Radi

Kët shkrim të hershëm e gjeta të mbetur dosjeve të mia!
E ndërsa rastësia, në janar të 1991, më çoi në Krutje, kur po shkulesh Busti i Stalinit,
e shkrova më mendimin se mund ta botoja te RD e fillimeve të shpresës…
por raporti që krijoi kjo gazetë qysh në fillimet e saj me tim atë,
në veçanti sjellja e kryeredaktorit të parë të saj Frrok Çupi,
bëri që për shumë vite mos t’i drejtohem asaj për asnjë shkrim…
E paraqes tash mbas 30 vitesh, si relike e një lufte me mullinjtë e erës!
jozef radi
.
Jozef Radi 2000
Jozef Radi 2000
Kështu i kam thënë vetes gjithnji: Duhet shkulë me themel prej së kaluarën tënde diçka që edhe hija e kujtimeve të rrënqeth…
Ndodha në Krutje të Lushnjes, ditën kur shkulej busti i Stalinit. Gjëja e parë që më ra në sy, ishte një frike e fshehtë që i bënte atë turmë fshatarësh të mbledhur aty, në biseda zëulta me njëri-tjetrin të ndjeheshin paksa të ngurtë e s’e kishin fort të lehtë t’i përcaktonin emocionet e atij çasti.
Për katër dekada rresht, ata kishin qenë banorët e kooperativës së parë në Shqipëri, pagëzuar me emrin e Mustakoçit të Stepës. Kishin sjellë lule të freskëta dy herë në vit n’atë vend! Tani po i vihej kazma! I ndiqja me kureshtje nji nga nji fytyrat e tyre, si i panjohur që isha. Më bëri mjaft përshtypje fjala e një plaku si duket nga fshati.
-Hë m’u lumtë krahu o djem! Vërtet mirë ja bëtë! – tha ai, duke u përpjekur tua mposhte dridhjen atyre që po e shkulnin bustin e Kokoroshit me Mustaqe, – se është hall i madh kur s’të do i yti! Dhe shkon e troket dyerve të botës, për të gjetur miq dhe strehë. I yti ti di të gjitha, ndaj mos kapto njëqind male të gjesh miq e t’u vesh në sofër e të mos u shkulesh nga vendi sa të jetë jeta!!
Vërtet, Mustakoçi i Tmerrtë i Stepës, kish kaptuar njëqind male e lumenj, dhe ashtu me vetulla të ngrysura kish mbushur shumë rrugë e sheshe, shumë shkolla dhe kooperativa, e kishte ardhur edhe aty në Krutje, dhe e kishte shpallur flamurtare të kooperativizmit shqiptar… Dhe ja tashti mes këtij dimri, pa asnjë dorë lamtumire në qiellin e e ulët e të rimtë, po u shkulej së fundmi edhe prej syve të fshatarëve të Krutjes, ndoshta edhe prej kujtesës kolektive si një ironi e imponuar.
-Po ky Mustaqelliu i shkretë, – vazhdoi plaku me takije të bardhë herë duke u tallur si myzeqar, e herë duke u shitur si i partisë – as bukë ju kërkonte, as rroba deshte! Ja rrinte aty mes shiut në dimër e s’e mbulonte kush; digjej mes vapës së verës, e kush ujë s’i jepte, bile as hijen s’ia deshte kush, ndonjëherë ama lule i sillnjit se e deshët… Tani po e hiqni… Po mirë ja bëni që e hiqni, bile shumë mirë ia bëtë që e hoqët qafe. Veçse s’është trimëri qo që të luftonjë burri me koka pe hekuri… Po mirë, prap mirë ja bëtë që e hoqët, se një njeri i vdekur te shpirti i të vetëve, dhe ne vemë nga anë e anës dhe e marrim dhe e ngremë dhe i vëmë lule, në vend të ndokujt që i ka bërë ndonjë të mirë këtij vendi, s’më duket ndonjë gjë shumë e bukur… Dhe s’më vje keq pse e ngritëm, po pse e kënduam, pse mësuam aq shumë prej tij, po edhe e lëvduam deri në fund… Kjo më bën të plas… “Dielli i tij” s’ngrohu të vetët, jo më të na ngrohte ne…!

-Po ky Mustaqelliu i shkretë, – vazhdoi plaku me takije të bardhë herë duke u tallur si myzeqar, e herë duke u shitur si i partisë – as bukë ju kërkonte, as rroba deshte! Ja rrinte aty mes shiut në dimër e s’e mbulonte kush; digjej mes vapës së verës, e kush ujë s’i jepte, bile as hijen s’ia deshte kush, ndonjëherë ama lule i sillnjit se e deshët… Tani po e hiqni… Po mirë ja bëni që e hiqni, bile shumë mirë ia bëtë që e hoqët qafe. Veçse s’është trimëri qo që të luftonjë burri me koka pe hekuri… Po mirë, prap mirë ja bëtë që e hoqët, se një njeri i vdekur te shpirti i të vetëve, dhe ne vemë nga anë e anës dhe e marrim dhe e ngremë dhe i vëmë lule, në vend të ndokujt që i ka bërë ndonjë të mirë këtij vendi, s’më duket ndonjë gjë shumë e bukur… Dhe s’më vje keq pse e ngritëm, po pse e kënduam, pse mësuam aq shumë prej tij, po edhe e lëvduam deri në fund… Kjo më bën të plas… “Dielli i tij” s’ngrohu të vetët, jo më të na ngrohte ne…!
Dikur Mustakoshi i Krutjes ra, dhe plaku e ngjeshi fort takijen e bardhë n’atë kokën e vogël, dhe iku duke tymosur e mërmëritur me vete rrugës me baltë.

.
Krutje, janar 1991
.

 

 

Related Images:

More articles

Ky sajt përdor Akismet-in për të pakësuar numrin e mesazheve të padëshiruara. Mësoni se si përpunohen të dhënat e komentit tuaj.

Portali Radiandradi.com, prej 11 vitesh dhuron kontribute të përditshme në shumë fusha të kulturës, historisë dhe vlerave shqiptare. Herë pas here siti ka nevojë për mirmbajtjeje, rikonstruktim si dhe rikonceptim në formatin letër. Për ta mbajtur këtë punë shumvjeçare, ndër më seriozet dhe më të lexuarat që të vazhdojë aktivitetin bëhet e domosdoshme mbështetja e lexuesve.

Jozef Radi

Redaktor i Radi & Radi

Artikujt e fundit

Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.