Visit Today: 219
Visit Yesterday: 264
This Month: 10924
This Year: 86013
Total Visit: 597599
Hits Today: 882
Total Hits: 2046411
Jozef Radi 2015 (perpunim grafik)
Dy fjalë për gjuhën shqipe…
dhe nji poezi “Veç Shqip n’mujsh”
nga Jozef Radi
Që gjuha shqipe asht gjuhë e vjetër, s’asht ndonji zbulim i imi, e as më takon me e nënvizue kët fakt historik, bile as synoj me bindë ndokënd për çka mendoj… Veç, si lavrues i zelltë kësaj gjuhe e si gërmues kambngulës e i kahershëm, mundem me thanë se nji gjuhë që mbrrin me i pshtue tana të zezave të kësaj bote e krejt sundimeve të pësueme prej popujsh të fuqishëm – edhe ka mbijetue njashtu e pashkrueme e hjekakeqe – ka diçka të madhe mbrenda saj, që don a s’don ti, të ban me reflektue… E kur e theksoj se përreth saj ka pasë ushtri pushtuesash të mëdhej, me gjuhna aq mirë të përpunueme e të rafinueme, të cilat sot e tan ditën rrinë n’themele të shumë gjuhëve; e mandej kur i mendoj elaboratet për sundimin, nënshtrimin e zhdukjen e kësaj gjuhe “të vogël”, ia lshoj frenat e guximit vedit me thanë se kjo gjuhë madhështisht e mbijetueme futet n’rrethin e atyne t’pakta gjuhë, që shkojnë baras me ngjizjen e botës…
Mandej më duhet me shtue, se kjo gjuha e ruejtun ndër malet shqiptare, ndër kangë e mallkime, ndër kode legjendash e korda lahutash, ndër polifoni e kangë nizamësh… e mban ende të gjallë tharmin e kësaj s’vërtete të madhe, e ma plotson ma s’miri gjithçka guxova ma sipër…
***
Edhe kjo poezi që paraqes, e që mundet mos me u quejtë tamam poezi, simbas meje ruen në thelb nji mendim temin mbi vjetërsinë e kësaj gjuhe. Fjalë Njirrokshe, – ato arkaiket e themelit, kur gjuha ngjizesh prej buze e bahesh kod në bashkimin e dy-tri tingujve, që për çudi shqypja i ka aq të shumta e i rrinë njashtu si gur të ngjeshun e të randë ndër themele të saj…
Poezia asht e gjitha njirrokshe, diku me trajta të cungueme e apostrofe aq të lehta të gegnishtes… Asht nji mendim e nji mundim i kahershëm, që nji ditë m’u shfaq ksisoj… nji frymë e gjatë njirrokshesh, që rreken me ndërtue nji koncept poetik… gja për të cilën jam i sigurt se s’mundet asnji gjuhë tjetër!
Janë diku te 150 fjalë njirrokshe, të përdoruna harmonishëm ndër 20 vargje, dëshmi që veç nji gjuhë rranjëthellë si shqipja mundet me ia mbrritë… e me ia dalë n’krye…
13 mars 2015
Gjuha Shqipe – Gjergj Fishta
Veç shqip n’mujsh…
Asht ma shum se drit, për bes’
djell them, dhe ndjej, dhe vrej
e ma as shof, as send prek
flas, veç flas pa droj’, pa prà,
lus njat Zot, njat Hyll, njat Han’
që larg m’tret e m’run e m’kqyr
e m’pret e m’flet e sa frym marr
rend mbas m’ka, e buz m’buz
tuj m’fol, e sy m’sy tuj m’kqyr
si zog je, – m’thot – n’e kapsh njat fjal
gdhend hyjsh n’gur e n’dru
e n’rras, e n’drras, e n’vorr ma ruj
e mos ma truj! Dhe m’fal, pse n’gjunj
t’kam ra, ma vrej njat dhimb’ o Zot,
prej nalt kah je, ku hesht e s’bzan,
e për njat nder, njat buk’ që mban
njat uj që m’lan e m’shplan
n’jet e ma tej s’muj ma vret
njat hov që n’shpirt e kam, njat zà
Je ti o Fjal shqyp, pra jam dhe vet’ n’kët jet!
…
Pensacola, Florida mars 2015
Lini një Përgjigje
Për të postuar një koment, duhet të jeni i futur.