Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
Mësuesit e shqipes, në Krahinën e Ulqinit*
nga Pertefe Leka
në përkujtim të 70 viteve më parë…
Në vitin shkollor 1941-‘42, Ministria e Arsimit nën drejtimin e Ernest Koliqit, emëroi shumë mësues në Lexo Me Teper.
Dy artikuj të Kolë Macës në shtypin italian…
nga Qerim Vrioni
Një nga fotografët më të shquar shqiptar të gjysmës së parë të shekullit të kaluar, mbetet pa dyshim Kolë Maca (1882-1945). Lexo Me Teper.
Jahja Domnori, ditari i pazakontë i
një mësuesi të viteve ’30-të në Vlorë
nga Pertrefe Leka
Kur fëmijët merreshin nga rruga,
iu mësonin shkrim e këndim,
por edhe higjenën vetjake…
Roli i kryebashkiakut Ali Lexo Me Teper.
Lazër Radi – Intelektual i naltё, 46 vjet nёn diktaturё (1945-1991)
nga Lek Pervizi
Përkujtojmë Dr. Lazër Radin në 20 Vjetorin e largimit
S’ka dyshim qё ndёr qindrat e intelektualёve shqiptarё qё Lexo Me Teper.
“Mirash Ivanaj – Personalitet i shquar i universit shqiptar”
nga Iljaz Gogaj
Marrë nga Libri me të njejtin titull
Pasi mbylli vitin shkollor 1929/1923 në Gjimnazin e Shkodrës, në të vërtetë për Lexo Me Teper.
Erenestina Halili – Gjergji - fituese e Orës së Madhe Letrare
kronikë nga Tefik Selimi
(Viti – 22 Shtator, 2018) Në manifestimin kulturor të “Domi Mikelit”, në Stubëll të Vitisë, sot, para Lexo Me Teper.
Idetë maziniane të Ivanajve
të shprehura në gazetën Republika
nga Pertefe Leka
Programi i numrit të parë të “Gazeta Republika”
Për të arritur synimet e saj gazeta “Republika” do të luftonte me këtë Lexo Me Teper.
Atje ku kam mëmë e atë…
nga Pertefe Leka
në përkujtim të Dr. Martin Ivanajt
Origjina e familjes Ivanaj është e
dokumentuar qysh prej viti 1444,
(dokumentat ndodhen në arkivat e Tiranës)
ku janë Lexo Me Teper.
“Fantazi satanike”
prej Lazër Radit
Buzëmbramje shtatori. Pluhuni diellor nisi të shkundej prej selvive të heshtuna, të cilat pingul naltësoheshin në drejtim të qiellit.
Pastaj ra mbramja. Ishulli, deti dhe selvitë heshtën. Natyra ra Lexo Me Teper.
Në emër, të atij brezi që edukoi Mirash Ivanaj…*
nga Jakov Milaj
Kjo fjalë u mbajt me rastin e 40-vjetorit të vdekjes
së Prof. Dr. Mirash Ivanaj, më 22 shtator 1993,
në Pallatin e Lexo Me Teper.
Woodrow Wilson, Flamurtar i Paqës Botërore,
përulet me respekt para monumentit të Giuzzepe Mazzinit
nga Pertefe Leka
Janë dy liderë botërorë, që influencuan në ideologjinë e nacionalizmit modern. Edhe pse në distancë Lexo Me Teper.
N’ajri…
histori udhëtimesh nga Ilir Seci
Avionin e linjes Tiranë-Romë kishim me e marrë në oren 5 të mjesit në Rinas… Ishte fluturimi i parë për at ditë. E kishim zgjedhë vetë Lexo Me Teper.