Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
1907Frida Kahlo (Magdalena Carmen Frieda Kahlo y Calderón) (1907-1954) - piktore e njohur meksikane, e bija e Carl Wilhelm Kahlo (1871-1941), fotograf i lindur në Gjermani, nji familje ebraiko-hungareze. Pikturat e saj kanë frymën e Realizmit Magjik dhe Surrealizmit. Pati nji jetë të vështirë me piktorin Diego Rivera. Veprat e saj njohën vlerësim vetëm mbasi vitit 1990.
1930Fatos Mero Rrapaj (1930-2012) - shkrimtar, studiues dhe mbledhës i folklorit shqiptar të Çamërisë e Labërisë. Merr pjesë në luftë, po pas çlirimit arrestohet dhe denohet për pikëpamjet e tij nacionaliste. Autor i shumë veprave e studimeve me vlerë.
Ngjarje
1943Masakra e Borovës - prita partizane vret kokën e autokollonës gjermane që shkonte nga Follorina drejt Bilishtit. Trupat gjermane në të parin fshat, Borovën vrasin 107 të pafajshëm: 64 gra e 43 burra... mes tyre edhe fëmijë e foshnja.
2021Dita e 187 e vitit, kanë mbetur edhe 178 ditë nga mbarimi i tij...
Vdiq
1533Ludovico Ariosto (1474-1533) - poet dhe komediograf italian, autori "Orlandos së çmendun" (1516-1532) përkthye në shqip nga Guljelm Deda. I vlerësuar si nji prej autorëve ma me influncë të kohës së vet.
1535Thomas Moore (1478-1535) - humanist, shkrimtar dhe politikan anglez i Shenjtëruar nga Kisha Katolike.
1946Bedri Pejani (1885-1946) - publicist, diplomat dhe atdhetar shqiptar, nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë. Mё 1945, u arrestua nga Sigurimi i Shtetit dhe ”vdiq” i helmuar, nё spitalin e Prizrenit, mё 6 korrik 1946. "Nderi i Kombit" më 2012.
1962William Faulkner (1897-1962) - kolonel, hero i Luftës Civile, po edhe shkrimtar dhe eseist. Ndoqi shkollën publike ne Oksford, po s'arriti të diplomohej. Ishte pothuaj i panjohur deri në marrjen e Çmimit Nobel në Letërsi në 1949.
1971Luis Armstrong(1901-1971) - trombist dhe këngëtar i famshem i jazz-it amerikan... I mbiquajtur "Mbret i Jazz-it"
2005Claude Simon (1913-2005) - shkrimtar francez dhe përfaqësues autentik i Romanit të Ri , po edhe piktor e fotograf. Fitues i Çmimit Nobel për Letërsi në vitin 1985.
2020Ennio Morricone (1928-2020) - kompozitor italian, muzikant dhe drejtues orkestre, i njohur për kolonat muzikore të mjaft filmave të njohur.
Mehdi Frashëri: Ndalni shpërnguljen e çamëve,
ndryshe largojmë minoritetin grek nga Shqipëria
Dhjetor 1925
Përfaqësuesi shqiptar në Lidhjen e Kombeve
kërkoi ndërhyrje urgjente:
Jetojmë në shekullin e njëzetë
dhe feja nuk duhet Lexo Me Teper.
Kur të më jesh e zemëruar –
nga Lasgush Poradeci
Ti m’u rrëfeve për sëpari shkrepëtimtare në stoli,
Un’ ëndërrova se në zemër po më valon një mall i ri.
O, ç’ka që Lexo Me Teper.
Maska e vdekjes e At Gjergj Fishtës
nga Mentor Quku
Ishte dhjetori i vitit 1940 dhe At Gjergj Fishta ndodhej në Kuvendin e Troshanit i lodhur nga vitet, si edhe nga Lexo Me Teper.
Bujar Lako – Një model moskonformizmi, pa klithma…
nga Ilir Demalia
Këta, pasi të çojnë drejtë vdekjes të këndojnë psallmin e Lamtumirës.
Largimi nga jeta i aktorit Bujar Lako, tregoi dhe njëherë Lexo Me Teper.
Dokumenti në fjalë, i cili mban datën 10.08.1972,
dhe i sigluar “Sekret”, është një informacion
i Drejtorit të Drejtorisë së Punëve të Brendshme të Tiranës, Raqi Iftica,
i titulluar: “Mbi Lexo Me Teper.
Paralajmërimet e Pushtimit ishin…
nga Lek Pervizi
Pushtimi i Shqipnisë prej Italisë fashiste
Para se me paraqitë rrjedhimet qe çuen në pushtimin e vendit tonë nga ushtria fashiste italiane, sipas Ditarit të Lexo Me Teper.
Historia e Lidhjes Demokratike të Kosovës
27 vjet të Lidhjes Demokratike të Kosovës
Lidhja Demokratike të Kosovës,
më 23 Dhjetor 2016,
shënon 27 vjetorin e themelimit të saj.
***
Gjatë shkatërrimit të sistemit Lexo Me Teper.
Disidentët e Rremë dhe Martirët e Fjalës së Lirë
nga Agim Hamiti
Trifon Xhagjikës në 53 vjetorit të shpirtmarrjes me tortura
Kryetari i trupit gjykues iu drejtua të pandehurit:
-I pandehur, në bazë të Lexo Me Teper.
Kemi njëfarë Mallkimi të lashtë që na ndjek…
Si Leerna Hidra në rrëfenjat antike hante pjellat e saj,
po aq Shqipëria tregohet kanibale me njerëzit e saj më të mirë.
Marsel Lexo Me Teper.
Një Romë e Shumfishtë Dhjetori
nga Rezart Palluqi
Përshtypje mbi Romën dhe promovimin e “193 kafazëve”
Duket sikur Romën, ashtu si Stambollin më vonë, Zoti e vizatoi mbi 7 shtatë kodra. Kjo Lexo Me Teper.
Krijimtari të panjohura burgjesh e kampesh
Gdhendjet e Lek Pervizit dhe
Vargjet e Guljelm Dedës
Dy vjersha të Prof. Guljelm Dedës, kushtuar skulpturave të Lek Pervizit të gdhendura në dru shqope në kampin-burg Lexo Me Teper.
Apropos Mehmet Gjevori
nga Hazir Gashi
Sa mirënjohës ju jemi Beqir Kastratit,
Mehmet Gjevorit, Tajar Hatipit e shumë mësuesve (200)
pishtarë të arsimit në Kosovë, që me urdhër të atëhershëm
të ministrit Lexo Me Teper.