Martin Luther King (15 janar 1928 – 5 prill 1968) Dhuna “…Me iu përgjigjë dhunës me dhunë, domethanë me e shumfishue dhunën, tue prekë kështu terrin ma të thellë t’nji nate pa asnji xixë yjesh… Errsinën, s’mundet me e largue urrejtja, pse veç dashnia mundet me ba diçka ksisoji…” .
Himni Kombtar
Ngjarje Historike
Lindi
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
1547Miguel Cervantes de Savedra (1547-1616) - romancier e dramaturg ndër ma të njohurit e shek. të 16-të. Fama e tij botërore, lidhet në veçanti me figurën e Don Kishotit të Mançës. Data e saktë e lindjes nuk gjendet në regjistra. (Mendohet se ka lindur me 29 shtator, ditën e San Miguelit).
1758Horatio Nelson(1758-1805) - lord, Viskont i Parë Nelson, Dukë i Brontes - admiral i shquar britanik. Hero Kombëtar i Perandorisë Britanike.
1864Miguel de Unamuno (1864-1936) - shkrimtar, poet, filozof, dramaturg e politikan spanjoll me origjine baske.
1901Enrico Fermi (1901-1954) - fizikant italian, i njohur për zhvillimin e reaktorit të parë bërthamor, me kontributet në zhvillimin e teorisë kuantike, në fizikën bërthamore dhe mekanikën statistike, çmim Nobel në Fizikë, në vitin 1938.
1902Mikel Koliqi (1902-1997) - prift, muzikant, kompozitor dhe Kardinali i Parë Shqiptar. U dënua disa herë me burg e interrnime të gjata nga regjimi komunist. Mbas Rënies së Murit u zgjodh Kardinal me 26 nëntor 1994.
1931Anita Ekberg (1931-2015) - aktore suedeze me shtetësi italiane, e famshme në interpretimin e filmit "La dolce vita" të Federico Fellini, te skena e xhveshjes te Fontana di Trevi.
1936Silvio Berlusconi (1936) - biznesmen, pronar mediash, President i Klubit Milan, politikan italian së Djathtës së Qendrës dhe disa herë Kryeministër i Italisë.
1943Lech Wałęsa (1943) - punëtor, sindikalist, politikan dhe aktivist polak. Udhëheqës i Solidarnosc-it, i pari organizim antikomunist i Lindjes. President i Polonisë nga viti 1990 në 1995. Në vitin 1983, mori çmimin Nobel për Paqe.
Ngjarje
1911Italia i shpall luftë Perandorisë Osmane.
2021Dita e 272 e vitit, mbeten edhe 93 ditë nga mbarimi i tij.
Vdiq
1577Gjon Buzuku (1499-1577) - peshkop katolik, autor i Dokumentit Më të Lashtë të Gjuhës Shqipe, "Meshari", botuar në Venezia, rreth vitit 1555.
1885Vincenc Stratigò (1822-1885) - poet i njohur arbëresh, i lindur në Kozenca të Kalabrisë, në ngulimet e hershme arbëreshe të shek. XV.
1971Dom Shtjefën Kurti(1898-1971) - prift dhe atdhetar katolik. U pushkatua para banorëve të Gurëzit, mbasi Sigurimi e akuzoi se desh të helmatiste popullin duke shfrytëzuar furrat e bukës, pse kishte pagëzuar nji fëmijë dhe pse i kish shkruar Papës, duke i rrefyer nji të vërtetë, që s'duhej ta kalonte kufirin shqiptar.
2012Serafin Fanko (1937-2007) - aktor dhe regjisor i njohur shqiptar i periudhës së Realizmit Socialist. I nderuar me titullin "Artist i Popullit".
Primo Shllaku: “Ka ardhë koha me e standardizue gegnishten”
Intervistoi Alfred Lela
Intervistat kulturore me njerëz të kulturës, janë një ekskursion habie nëpër peizazhin social e kulturor shqiptar. Në rastin e Primo Lexo Me Teper.
Drama e buratinave ose pragfestash nandori…
tregim nga Gjergj Kola
Deri në shekullin e 15, amfiteatri buzë Adriatikut ishte i mbushun me spektatorë. Anash nëpër lozhe vinin përfaqsi të hueja dhe merrnin Lexo Me Teper.
Pushtimi i Shqipërisë nga Komunizmi
nga Çelo Hoxha
Nostalgjikët e diktaturës, përgjithësisht e majta shqiptare, e cila është afirmuar në skenën politike përmes diktaturës komuniste, për të ruajtur një lloj legjitimiteti historik Lexo Me Teper.
Pak rreshta në përkujtim të poetit Paul Celan
23 Nëntor 1920 – 20 prill 1970
“Sa larg o sa afër je, Ingeborg? Më thuaj, kështu unë do ta di nëse ju i Lexo Me Teper.
Pablo Neruda… në shqip prej Maks Rakipaj…
nga Jozef Radi
Maks Rakipaj, ka vite që merret me përkthime dhe në veçanti me poezinë… Si mik i kahershëm virtual kam mundur të vërej, se Lexo Me Teper.
Dosjet, oh dosjet, ah dosjet… Po deri kur me dosjet!?
nga Jozef Radi
(variant për dajre dhe lodra)
Ky shkrim është e disa viteve ma parë, kur çeshtja e Dosjeve mbushte herpashere tregun Lexo Me Teper.
Konferenca e Bujanit
dhe politika e rikthimit të Kosovës nën Serbi e Jugosllavi
(1941-1945)
nga Romeo Gurakuqi
Thelbi i punimit lidhet me procesin e rikthimit ne Kosoves nen Serbi, që në pikëpamje Lexo Me Teper.
Mikromegasi… i Voltaire-t nga Klodi Stralla
Në përkujtim të 320 vjetorit të lindjes të Volteri
Nuk e kujtoj ekzaktësisht se kur e kam lexuar tregimin filozofik të titulluar “Mikromegasi”, shkruar nga Volteri Lexo Me Teper.
Grimca shënimesh nga Ikja e nji Miti të Humorit shqiptar…
Si sot nji vjet ma parë, me 21 Nandor të 2013, u nda nga jeta artisti dhe humanisti i madh shkodran Lexo Me Teper.